Το µεράκι των ανθρώπων της περιοχής, η σύσταση του εδάφους και το µικροκλίµα που συνδυάζει τον βουνίσιο αγέρα του Κισσάβου και του Μαυροβουνίου µε τη θαλασσινή αύρα του Αιγαίου, συντελούν στο γευστικό θαύµα που λέγεται µήλο Αγιάς. Από το 1950 που η επαρχία Αγιάς άρχισε να το καλλιεργεί εντατικά έως σήµερα η φήµη του απλώθηκε εντός κι εκτός συνόρων, καθιστώντας την καλλιέργειά του µία από τις πλέον δυναµικές στη Θεσσαλία µε σηµαντική συµβολή στην εθνική οικονοµία λόγω της έντονης εξαγωγικής δραστηριότητας σε ευρωπαϊκές κι άλλες αγορές και παραγωγή πάνω από το 30% του εγχώριου προϊόντος. Τα πρώτα µήλα που παρήγαγε ήταν τα γνωστά φιρίκια, ενώ στη συνέχεια άρχισε να καλλιεργεί τα ντελίτσια και τους ρενέδες.
Το µήλο είναι σχεδόν µονοκαλλιέργεια και αντιπροσωπεύει σηµαντικό µερίδιο στο εισόδηµα των δηµοτών της περιοχής µας, αναφέρει στην Αgrenda ο µηλοπαραγωγός Θάνος Τσακνάκης, όταν τον συνάντησε στις 13 Σεπτεµβρίου στο Βαθύρεµα Αγιάς, στην κορύφωση της συγκοµιδής των ποικιλιών Red Chief και Golden Delicious. Σύµφωνα µε τον ίδιο λόγω του παγετού στις 2 Απριλίου πάνω στην άνθηση και στο καρπίδιο και του χαλαζιού της 14ης Ιουνίου, όπου τρύπησε, έσκισε τον καρπό και έριξε πολλά µήλα κάτω, η φετινή παραγωγή έπεσε στο µισό, ενώ πέρυσι κατά µέσο όρο το στρέµµα έβγαλε 5-6 τόνους.
Οι αποδόσεις και οι προτιμήσεις της αγοράς οδηγούν την επιλογή της ποικιλίας
Δηλώνεται ευτυχής που ακολουθήσατε συνειδητά το αγροτικό επάγγελµα και επιλέξατε ως βασική καλλιέργεια το µήλο…
Απολαµβάνω το αναζωογονητικό συναίσθηµα που µπορείς να νιώσεις όταν γίνεσαι κοµµάτι της φύσης, ζεις, αναπνέεις, εργάζεσαι έξω και συντελείς µε τον µόχθο σου στη δηµιουργία τροφής. Το µήλο έχει την ιδιότητα να σε θρέφει όλο το χρόνο αν συντηρηθεί σωστά και η καλλιέργεια του για µένα και την οικογένειά µου είναι πια εύκολη, καθώς ακολουθούµε συγκεκριµένα βήµατα.
Βασική προϋπόθεση η ανάλυση εδάφους και η επιλογή της κατάλληλης ποικιλίας µήλου, ανάλογα µε τις προτιµήσεις της αγοράς σε συνάρτηση µε το αν µπορεί η συγκεκριµένη ποικιλία να αποδώσει τα µέγιστα ποιοτικά χαρακτηριστικά της στο χωράφι που θα την εγκαταστήσουµε. Κάνουµε βαθιά άροση, περνάµε καλλιεργητή, προσθέτουµε λίπασµα αν χρειάζεται µε τον λιπασµατοδιανοµέα. Ανάλογα µε την ποικιλία φτάσαµε να φυτεύουµε πλέον 60-70 πόντους δέντρο µε δέντρο και 3,5 µέτρα σειρά µε σειρά.
Τον ∆εκέµβρη ανοίγουµε µε την αρίδα λάκκους και βάζουµε τα δέντρα που παίρνουµε από τα φυτώρια του Άρη Καλιανίδη στο Ριζάρι Έδεσσας και του Γιώργου Πουλτσίδη στα Μονόσπιτα Νάουσας, µε την επίβλεψη του γεωπόνου µας Θεόδωρου Ριζούλη. Κάνουµε την εγκατάσταση παλµέτα και στρώνουµε τα λάστιχα ποτίσµατος από όπου κάνουµε υδρολίπανση. Την άνοιξη ποτίζουµε και αρχίζουµε τους ψεκασµούς, συνήθως 20 τον χρόνο, για µύκητες όπως το φουζικλάδιο, έντοµα όπως καρπόκαψα, αφίδες, ακάρεα όπως ο τετράνυχος.
Ανάµεσα γίνονται διαφυλικοί ψεκασµοί ανάλογα τις τροφοπενίες που παρουσιάζονται. Τα τελευταία χρόνια χρησιµοποιούµε σύστηµα φεροµονικής σύγχυσης της καρπόκαψας µε αποτέλεσµα να έχουν µειωθεί από 10 σε 3 οι ψεκασµοί για το συγκεκριµένο έντοµο. Επακόλουθο αυτού να έχουν αυξηθεί οι πληθυσµοί των ωφέλιµων εντόµων. Εφαρµόζοντας την ολοκληρωµένη διαχείριση και έχοντας από το 2004 πιστοποιητικό GLOBALGAP είµαστε ευαισθητοποιηµένοι στον τοµέα υπολειµµάτων στο τελικό προϊόν και στην προστασία του περιβάλλοντος. Τηρούνται δηλαδή αποδεδειγµένα οι κανόνες ασφάλειας και εφαρµόζεται η σωστή διαχείριση στο τρίπτυχο παραγωγός, περιβάλλον, καταναλωτής. Σε περιόδους συγκοµιδής καθηµερινά εργαζόµαστε πάνω από 30 άτοµα από τις 8 το πρωί  έως τις 5 το απόγευµα µε διάλλειµα το µεσηµέρι. Τα συλλέγουµε σε κλούβες των 17 κιλών ή bins των 180 κιλών και τα παραδίδουµε τα τελευταία χρόνια στα συσκευαστήρια- ψυγεία του Poulis S.A., όπου γίνεται η περαιτέρω διαχείριση.
Φέτος πως πάει η παραγωγή, δεδοµένου των άσχηµων καιρικών συνθηκών που χτύπησαν την καλλιέργεια;
Τα αποτελέσµατα των φετινών καιρικών συνθηκών φάνηκαν ήδη από τις 10 Αυγούστου,  την πρώτη µέρα δηλαδή της συγκοµιδής µήλου. Ο παγετός στις 2 Απριλίου πάνω στην άνθηση και στο καρπίδιο είχε ως αποτέλεσµα να υπάρχει αρκετή µείωση στην παραγωγή. Το χαλάζι της 14ης Ιουνίου, όπου είχαµε τελειώσει και το αραίωµα, τρύπησε, έσκισε τον καρπό και έριξε πολλά µήλα κάτω. Ανάλογα την περιοχή η ζηµιά ανέβηκε έως και 60%. Έγιναν οι αυτοψίες, λίγο καθυστερηµένα λόγω έλλειψης προσωπικού, από τον ΕΛΓΑ Λάρισας και τώρα περιµένουµε το πόρισµα. Έτσι καθαρίζαµε ξανά και ξανά τα χτυπηµένα µήλα γιατί σάπιζαν και ήταν εστίες µόλυνσης για τους άλλους καρπούς, γεγονός που αύξησε κατά πολύ το κόστος παραγωγής. Πέρσι κατά µέσω όρο το στρέµµα έβγαλε 5-6 τόνους, φέτος πέσαµε στους µισούς.
Πως ξεκίνησε η αγορά µήλου στην Αγιά; 
Οι περσινές τιµές ήταν 30-40 λεπτά το κιλό ανάλογα την ποικιλία και την ποιότητα. Φέτος παρά τις ζηµιές, ποιοτικά η χρονιά βγήκε καλύτερη και ευελπιστούµε αυτό να έχει αντίκρισµα και στην τιµή, ώστε να ανταπεξέλθουµε στα φετινά αυξηµένα κοστολόγια. ∆υστυχώς χρόνο µε τον χρόνο αυξάνει η φορολογία µε ΕΝΦΙΑ, ∆ΕΗ, πετρέλαιο, αγροεφόδια στα ύψη µε αποτέλεσµα να µην µπορούµε να συναγωνιστούµε εισαγόµενα προϊόντα. Λόγω της οικονοµικής κρίσης έχουν αδειάσει οι τσέπες του κόσµου, ο οποίος φυσικά αναζητά το φθηνότερο εµπόρευµα και δεν το βρίσκει σε µας. Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης πρέπει να επιληφθεί το θέµα της µείωσης των κοστολογίων. Αγαπάµε το επάγγελµα του αγρότη και θέλουµε να συνεχίσουµε να καλλιεργούµε, όµως τα προβλήµατα πλέον συσσωρεύονται.
∆εκαετίες τώρα οι κυβερνήσεις δεν ασχολήθηκαν σοβαρά µε την πρωτογενή παραγωγή, δεν είχαν πλάνο από την φύτευση ή γέννα ως την εγχώρια αγορά και την εξαγωγή.  ∆εν θεωρώ ότι πίστεψαν πως η αγροτιά αποτελεί βασικό πυλώνα ανάπτυξης της χώρας, παρά το γεγονός ότι είναι παγκόσµια γνωστό το ιδανικό κλίµα της χώρας µας για οποιαδήποτε καλλιέργεια. Πιστεύω ότι ο εκάστοτε υπουργός θα έπρεπε να βρίσκεται περισσότερο χρόνο στο εξωτερικό προωθώντας τα προϊόντα της χώρας του και κλείνοντας συµφέρουσες συµφωνίες, δεδοµένου ότι η παγκόσµια ανάγκη για τροφή αυξάνεται ραγδαία. Οξύµωρο σχήµα αποτελεί η έλλειψη τροφής από τη µια και από την άλλη η δυσκολία διάθεσης των άριστων προϊόντων µας.            
Θάνος Τσακνάκης
Ο Θάνος Τσακνάκης του Γεωργίου γεννήθηκε το 1974 στην Αγιά Λάρισας, όπου και κατοικεί. Καταγωγή αγροτο- κτηνοτροφική µε πολλές αναζητήσεις ανάλογα µε τις τάσεις και τις εποχές. Ο προπάπους Γιώργος αγόρασε  το 1920 τα κτήµατα στην Αγιά για να καλλιεργεί σιτάρι, πατάτα και ελιές. Ο γιός του Απόστολος σε αυτά πρόσθεσε τη δεκαετία ‘60  και 2.000 γιδοπρόβατα, τα οποία πούλησαν οι δικοί του γιοί  Αντώνης, Γιώργος και Νίκος για να στραφούν αποκλειστικά στην καλλιέργεια µήλου. Το 2008 βάζουν και κερασιές και σήµερα καλλιεργούνται από τρείς οικογένειες 300 στρέµµατα µήλο, 60 στρέµµατα κεράσι και 70 στρέµµατα ελιά. 
Ανερχόμενη δύναμη τα μήλα Granny Smith
Από το 1980 και µετά στην επαρχία της Αγιάς µπήκαν οι προωθούµενες ποικιλίες τότε Imperial, Royal, Double Red, Wellspur, Red Chief, Starkimson, οι κίτρινες ποικιλίες Golden, Jona Golden, Smoothy και οι πράσινες ποικιλίες της Granny Smith. Σήµερα πλέον από τις κόκκινες ποικιλίες καλλιεργούνται κατά κόρον οι Starkrimson και Redchief και η Jesey Mac σαν καλοκαιρινή, και τα κίτρινα µήλα τα Golden καθώς  και η ανερχόµενη δύναµη Grany Smith.
«Ένα µήλο την ηµέρα τον γιατρό τον κάνει πέρα», το ακούµε από την παιδική ηλικία, καθώς οι ευεργετικές του ιδιότητες είναι πολλές και γνωστές δεκαετίες τώρα.
Είναι πλούσιο σε βιταµίνες, διαιτητικές ίνες, µεταλλικά στοιχεία. Περιέχει ασβέστιο, φώσφορο, σίδηρο, κάλιο, βιταµίνη A, φολικό οξύ, βιοτίνη, µηλικό οξύ. Βοηθά στην πέψη καθώς και στην καύση του λίπους. Έχοντας πολύ λίγες θερµίδες βοηθά τον οργανισµό να διατηρηθεί υγιής. Είναι καλό να καταναλώνεται µετά από κάποιο γεύµα γιατί έχοντας πολύτιµες θρεπτικές ουσίες βοηθά στο µεταβολισµό του οργανισµού και την γρηγορότερη πέψη.
agronews.gr (Βασιλική Πασχάλη-Τσαντοπούλου)