Νοσταλγικές εικόνες γεµάτες οµορφιά, ειδυλλιακά ελληνικά τοπία από την Κέρκυρα µιας άλλης εποχής και στο επίκεντρο η ιστορία των Ντάρελ - µιας από τις πιο επιφανείς οικογένειες της Βρετανίας που έζησε στην Κέρκυρα από το 1935 έως το 1939. Αυτό είναι το θέµα της σειράς του ITV «The Durrels», που έκανε δυναµική έναρξη την 1η Απρίλη και πρόκειται να συνεχιστεί µε άλλους δύο κύκλους. Οι δηµιουργοί µιλάνε για ανέλπιστη επιτυχία, αφού οι 6.500.000 θεατές συνιστούν ρεκόρ που, όπως επισηµαίνεται σε διθυραµβικό κείµενο του «Guardian», έχει να σηµειωθεί από το 2014 στη βρετανική τηλεόραση. Ο λόγος, δε, που όλοι µιλάνε για το «νέο Downton Abbey» δεν είναι µόνο ότι στο σίριαλ εµφανίζονται οι ίδιοι οι δηµιουργοί, αλλά για το ότι παρατηρείται µια επιστροφή σε παρόµοια νοσταλγικά θέµατα. Περισσότερο όµως κι από αυτό, οι «Durrels» αποτελούν κάτι σαν αντικείµενο αναφοράς για την Αγγλία: ο περίφηµος συγγραφέας του «Αλεξανδρινού Κουαρτέτου», Λόρενς Ντάρελ, (εκδ. Μεταίχµιο, µτφ. Μαριάννα Παπουτσοπούλου) είναι από τα διασηµότερα πρόσωπα στην ιστορία των γραµµάτων παγκοσµίως, όπως και ο αδελφός Τζέραλντ Ντάρελ, αφού δεν υπάρχει βρετανόπουλο που να µην έχει διαβάσει κάποιο από τα εύθυµα χρονογρα- φήµατα και µυθιστορήµατα του. Το βιβλίο «Η οικογένειά µου και άλλα ζώα» (εκδ. Κα- λειδοσκόπιο, µτφ. (∆ήµητρα Σίµου, Μαρί- να ∆ηµητρά) είναι το απόλυτο σηµείο αναφοράς αφού καταγράφει µε χιούµορ και ξεχωριστή ενάργεια τα έργα και τις ηµέρες της οικογένειας στην Κέρκυρα- και στο οποίο βιβλίο βασίστηκε το σενάριο της οµώνυµης σειράς. Και Ελληνες στο καστ Κανείς στην Αγγλία δεν προσδοκούσε τέτοια τεράστια ανταπόκριση από το κοινό. Ενδεχοµένως αυτή να οφείλεται στον συνδυασµό της ποιοτικής δουλειάς και των πανέµορφων ελληνικών τοπίων, γεγονός που έχει ήδη αναδείξει την Κέρκυρα σε απόλυτο προορισµό για το φετινό καλοκαίρι. ∆εν είναι τυχαίο ότι τα µεγαλύτερα ταξιδιωτικά γραφεία, όπως η TUI, διαφηµίζουν ήδη στις σελίδες τους «διακοπές στον τόπο όπου γυρίστηκαν οι Durrels», καταγράφοντας τεράστια αύξηση στις κρατήσεις για το ροµαντικό νησί του Ιουνίου. Σε σχετικό ρεπορτάζ ο «Guardian», που ερευνά τον τεράστιο αντίκτυπο που έχει η σειρά στο κοινό, καταγράφει, µεταξύ άλλων, την εξήγηση της διευθύντριας παραγωγής Σάλι Γούντγουορντ Τζεντλ: «Ισως επειδή όλοι αποζητάµε τον ήλιο και την απόδραση. ∆εν θέλουµε κάτι αρρωστηµένα γλυκερό - ούτε εµείς ούτε το κοινό. Εποµένως, οτιδήποτε µας φαινόταν “γλυκούλικο”, το κόβαµε. Την ίδια στιγµή στόχος µας ήταν η σειρά να αποπνέει κάτι απόλυτα και υπέρ το δέον απολαυστικό για τους θεατές». Και απ’ ό,τι φαίνεται, τα κατάφεραν. Στη σειρά, που είναι από τις πρώτες σε θεαµατικότητα στη βρετανική τηλεόραση, εκτός από τους βρα- βευµένους Κίλι Χόουζ και Τζέιµς Κόσµο, παίζουν και Ελληνες ηθοποιοί: ο Γιώργος Καραµίχος, η Ηλέκτρα Νικολούζου και ο Αλέξης Γεωργούλης, ο οποίος µάλλον κάνει ήδη διεθνή καριέρα. Το θέµα της σειράς αφορά τη µετοίκηση της οικογένειας Ντάρελ -που είχε µείνει από νωρίς χωρίς πατρική φιγούρα- στην Κέρκυρα, το 1935, µετά την παρότρυνση του µεγαλύ- τερου γιου και διάσηµου συγγραφέα Λόρενς προς τη µητέρα του να µεταβούν στο νησί. Ο Λόρενς ανέκαθεν περιέγραφε το βρετανι- κό περιβάλλον ως αποπνικτικό, κάνοντας λόγο για τον «αγγλικό θάνατο» και έτρεφε µεγάλη αγάπη για τα µέρη της Μεσογείου. Σταδιακά, πάντως, το νησί αγάπησαν τόσο ο 10χρονος Τζέραλντ, ο οποίος ήταν αρχικά επιφυλακτικός, όσο και ο ατίθασος, µανιακός µε τα όπλα Λέσλι, αλλά και η πιο εσωστρεφής και εµµονική µε την εξωτερική της εµφάνιση Μάργκο. Ειδικά ο Τζέραλντ Ντάρελ, ο οποί- ος συνέγραψε και το χρονικό «Η οικογένεια µου και άλλα ζώα», δεν ξεπέρασε ποτέ την Κέρκυρα και τη ζωή στο νησί που «ήταν µια οπερέτα από τις πιο πολύχρωµες και αστρα- φτερές». Εκεί άλλωστε συνειδητοποίησε τη µεγάλη του αγάπη για τα ζώα, που τον έκανε περίφηµο φυσιοδίφη. Στο βιβλίο του αναφέρει επίσης ότι πρότυπό του είχε τον Γιαν Φαµπρ, πρόγονο του γνωστού καλλιτεχνικού διευθυντή που τάραξε την Αθήνα, αλλά και αφήνεται να παρασυρθεί από τον ενθουσιασµό του για τον ήλιο, την αθωότητα, τον αυθορµητισµό και τη ζεστασιά των κατοίκων. Οπως συµβαίνει και στο σίριαλ, πρωταγωνιστικό ρόλο έχουν δύο φιγούρες που ο Τζέραλντ αγάπησε βαθιά: ο ερευνητής και ουσιαστικός του µέντορας Θεόδωρος Στεφανίδης και ο ταξιτζής-προστάτης-άν- θρωπος για όλες τις δουλειές Σπύρος, «ένας τεράστιος, καφετής, άσκηµος άγγελος που µας πρόσεχε τόσο τρυφερά που θα ’λεγε κανείς πως ήµαστε ελαφρώς καθυστερηµένοι». Οχι µόνο ήταν αυτός που προστάτευε την οικογένεια από κάθε αναποδιά και τους µάθαινε πώς να κάνουν παζάρια, αλλά φρόντισε για τη µετα- κόµιση από τη «φραουλιά βίλα», όπως την αποκαλεί µε χιούµορ, στη «βερυκοκιά βίλα» επειδή ο Λόρενς -Λάρι- Ντάρελ ήθελε να µπορεί να υποδέχεται σε έναν άνετο χώρο τους επιφανείς καλεσµένους του. Σε αυτούς συγκαταλεγόταν και µια παράδοξη και κάπως ιδιό- µορφη οµήγυρη από δια- νοούµενους -είναι πολύ αστεία τα περιστατικά µε την κυρία µε την περούκα µε την κοκκινόχρωµη κώµη- αλλά και διάσηµα ονόµατα όπως ο Χένρι Μίλερ, ο οποίος συµπεριέλαβε στον «Κολοσσό του Αµαρουσίου» τις εµπειρίες του από την Ελ- λάδα. Είναι γνωστή άλλωστε η σχέση του Ντάρελ όχι µόνο µε τον Μίλερ, αλλά και µε τον Κατσίµπαλη και τον Σεφέρη. (Ο Εντµουντ Κίλι είχε αναφερθεί εκτενώς στη φιλία που συνέδεε τούτα τα επιφανή πρόσωπα στο «Αναπλάθοντας τον Παράδεισο».) Πέρα όµως από τις µυθιστορηµατικές προοπτικές και την τεράστια συµβολή της οικογένειας στη µακρά ιστορία των γραµµά- των, τα ευτράπελα περιστατικά αφθονούν στο βιβλίο: η οικογένεια φτάνοντας σε ένα νησί µε δύσκολες και ενίοτε πρωτόγονες συνθήκες αδυνατούσε όχι µόνο να βρει σπίτι µε µπανιέρα αλλά και να αντιληφθεί τα διαφορετικά ήθη της εποχής. Εντύπωση τους προκαλούσαν τα τοπικά έθιµα όπως η λιτανεία του Αγίου Σπυρίδωνα (που περιγράφεται γλαφυρά στο βιβλίο), η ζεστασιά των κατοί- κων (ο ενθουσιασµός του Τζέραλντ για τη µεγαλοπρέπεια ενός βοσκού), η οµορφιά της φύσης. Γράφει χαρακτηριστικά ο Τζέραλντ: «Βλέπαµε κάτω το νησί να λαγοκοιµάται λα- µπυρίζοντας σαν ακουαρέλα στην αχλή της ζέστης. Ασηµοπράσινες ελιές, σκουροπράσι- να κυπαρίσσια, πολύχρωµα βράχια στις ακτές, και η θάλασσα απαλή και λεία σαν οπάλι, στο µπλε της αλκυόνας, το πράσινο του σµαραγδιού. Μια-δυο πτυχές µονάχα να διπλώνουν εδώ κι εκεί, στη γυάλινη επιφάνεια, κάθε που αγκά- λιαζε ένα µικρό βράχινο ακρωτήρι φορτωµένο ελιές. Ακριβώς κάτω απ’ το µέρος που καθόµασταν ήταν ένα µικρό ακρογιάλι, µισοφέγγαρο, µε µια δαντέλα άµµο στην άκρη. Ενας γιαλός τόσο ρηχός, µε τόσο λαµπερό αµµουδερό βυθό, που το νερό φάνταζε αχνό γαλάζιο, σχεδόν άσπρο». Και αυτή είναι μία από τις άπειρες περιγραφές του φυσιοδίφη που ενέπνευσαν αναγνώστες του βιβλίου και θεατές της σειράς να επισκεφτούν την Κέρ- κυρα. «Η παιδική μου ηλικία στην Κέρκυρα κα- θόρισε τη ζωή μου. Αν είχα το χάρισμα του μάγου Μέρλιν, θα δώριζα σε κάθε παιδί την παιδική μου ηλικία», θα πει αργότερα εξηγώντας πως εκεί μπήκαν οι βάσεις γι’ αυτό που θα γίνει αργότερα, ένας θερμός προστάτης και μελετητής της φύσης και του έμβιου βασιλείου. Η χελώνα του με το όνομα Αχιλλέας δεσπόζει όχι μόνο στις περιγραφές του βιβλίου, αλλά και στις φωτογραφίες που κρατά από την παιδική του ηλικία, ενώ εντύ- πωση κάνει η σχέση που ανέπτυξε εξαρχής με κάθε λογής στοιχεία (είναι ξεκαρδιστικά τα στιγμιότυπα με τους σκορπιούς που σκόρπισε στο σπίτι μεταφέροντας τη σκορπίνα με τα μικρά στην πλάτη σε ένα κουτί από σπίρτα). Διόλου τυχαία, λοιπόν, για τα γυρί- σματα της σειράς κατέφτασαν από την Αγγλία μια σειρά από άγρια ζώα όπως πελεκάνοι, κουκουβάγιες, πίθηκοι και ό,τι μπορεί κανείς να φανταστεί. Την ίδια αγάπη για τη φύση μοιράζεται και η χήρα του Τζέραλντ Ντάρελ, Λι, η οποία γνώρισε τον επιστήμονα και συγγραφέα, ενώ αυτή ήταν 28 κι εκείνος 52. Για τη Λι ο Τζέ- ραλντ ήταν κάτι σαν είδωλο, αφού είχε ήδη διαβάσει όλα τα βιβλία του και μοιράζονταν τα ίδια ενδιαφέροντα. Δεν είναι τυχαίο ότι στην παράδοξη για τους πολλούς αυτή σχέ- ση στόχος ήταν να προστατευτεί κάθε σπά- νιο είδος και γενικότερα

η άγρια ζωή. Μαζί γύρισαν τον κόσμο, μαζί ίδρυσαν το Κέντρο Προστασίας Αγριας Φύσης στο Τζέρσεϊ. Και αυτός για να της δείξει την αγάπη του της έκανε δώρο για την 10η επέτειο του γάμου τους τέσσερις σπάνιες ταραντούλες. Το 1982, η βασίλισσα τιμώντας τον Ντάρελ για το σπάνιο έργο του, αποφάσισε να τον χρίσει μέλος του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας. Μετά τον θάνατό του έμεινε η Λι Ντάρελ να συνεχίσει το πολύτιμο αυτόέργο με μεγάλο κόπο και ιδιαίτερη προσπά- θεια, αφού χρειάζονται μεγάλοι πόροι για να συντηρηθεί το Κέντρο. Οπως όμως της έλεγε χαρακτηριστικά ό άντρας της, «ξεκίνα με τα ζώα κι όλα τα άλλα θα ακολουθήσουν»,. Η Λι Ντάρελ στην Ελλάδα Γνωρίζοντας κανείς τη χήρα Ντάρελ από κοντά, εντυπωσιάζεται από την ευγένεια και το ήθος της. Αφορμή για τη γνωριμία μαζί της στάθηκε η όμορφη βραδιά που διοργά- νωσε, την περασμένη βδομάδα, ο Βρετανός πρέσβης, Τζον Κίτμερ, στην κατοικία του και αλλοτινό σπίτι του Ελευθέριου Βενιζέλου, δίνοντας την ευκαιρία στην κυρία Ντάρελ να γιορτάσει μια και το όνομα του συζύγου επανέρχεται στην επικαιρότητα με τον κα- λύτερο τρόπο, αλλά και για το βιβλίο που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος. Σε έναν θερμό λόγο, απ’ όπου δεν έλειπαν ο ενθουσιασμός, το χιούμορ και η συγκίνηση, η κυρία Ντάρελ μάς μίλησε για τις ημέρες της οικογένειας στη λίμνη Αντι- νιώτισσα αλλά και τη στενή τους σχέση με το Κοντόκαλι (τη Βίλα Ανεμογιάννη) και την τελευταία επίσκεψη του Ντάρελ στην Κέρ- κυρα τη δεκαετία του ’80. Ο τουρισμός ήταν ήδη τότε σε ανάπτυξη στην περιοχή, κάτι που είχε δυσαρεστήσει τον Τζέραλντ Ντάρελ αναγκάζοντάς τον να αναρωτηθεί «πώς αυτή η πιο όμορφη γυναί- κα στον κόσμο πάσχει από μια οξεία και σε τελικό στάδιο λέπρα που λέγεται τουρισμός». Οπως μας πληροφόρησε η κυρία Ντάρελ, το νησί δεν έχει πάψει όλα αυτά τα χρόνια να τιμά τη συμβολή της οικογένειας. Το 2006 ολόκληρο πάρκο πήρε το όνομά του από τους Ντάρελ και το 2009 αποκαλύφθηκε ειδική αναμνηστική πλάκα στο Μποσκέτο αφιερω- μένη στα αδέλφια Τζέραλντ και Λόρενς, αυτούς τους εξαιρετικούς «συγγραφείς και φιλέλληνες». Σήμερα η σειρά είναι αποκλει- στικά επικεντρωμένη στην οικογένεια Ντά- ρελ και κάνει και πάλι διάσημη την Κέρκυρα με τον ιδανικότερο τρόπο. Καθώς φαίνεται υπάρχουν και αυτοί οι φιλέλληνες, αλλά και αυτή η οπτική μιας άλλης, όμορφης Ελλάδας. -

Τίνα Μανδηλαρά (Πρώτο Θέμα)