Ν. Λυγερός

Αν εξετάζουμε τα πράγματα ορθολογικά στη Μέση Ανατολή και κοιτάζουμε, όχι μόνο την κρίση που διεξάγεται τώρα, αλλά σ’ ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, ακόμα κι αν ξεκινήσουμε από το 1948 και μετά, βλέπουμε το εξής που απ’ ό,τι φαίνεται δεν είναι αντιληπτό σε όλους.

Ο πρώτος πόλεμος έγινε μεταξύ του Ισραήλ και των αραβικών χωρών. Άρα ήταν όλες οι αραβικές χώρες εναντίον του Ισραήλ, λέγοντας ξεκάθαρα ότι δεν πρέπει να υπάρχει, ακόμα κι αν υπήρχε το περίφημο ψήφισμα στα Ηνωμένα Έθνη. Μετά απ’ αυτή τη φάση, αυτόν τον πόλεμο, περάσαμε σ’ ένα άλλο στάδιο που τώρα ήταν μόνο μία συμμαχία αραβικών χωρών, αλλά όχι όλες οι αραβικές χώρες εναντίον του Ισραήλ.

Αυτή ήταν αρκετά μεγάλη για να υπάρχει ένα πρόβλημα, αλλά επί της ουσίας το θέμα είχε ήδη αλλάξει, γιατί δεν ήταν πια όλοι εναντίον, αλλά ήταν μερικοί που αποτελούσαν μια συμμαχία.

Μετά από αυτούς τους πολέμους, που κατέληξαν με ήττες και στη συνέχεια είχαμε βέβαια και τις Συμφωνίες Όσλο Ι, ΙΙ και Αβραάμ, στην πραγματικότητα τι έγινε; Οι χώρες που ήταν πολύ κοντά αποσύρθηκαν από αυτόν τον αγώνα, δεν ήταν πια ένας αγώνας της γειτονιάς, γιατί σιγά-σιγά χώρες που ήταν αρχικά εχθρικές, έγιναν ουδέτερες και μάλιστα με διπλωματικές σχέσεις, σκεφτόμαστε βέβαια την Αίγυπτο και στη συνέχεια την Ιορδανία και τελικά τη βλέπουμε στη συνέχεια.

Μετά είχαμε μόνο, μιλάμε τώρα για τις intifada, αυτό που θα λέγαμε, την Παλαιστίνη εναντίον του Ισραήλ, και τώρα έχει πάλι αλλάξει αυτό το θέμα, είναι ότι ουσιαστικά μιλάμε πιο πολύ για την περιοχή της Γάζας υπό τον έλεγχο της Χαμάς, δηλαδή μιλάμε για πράγματα που έχουν αλλάξει μετά το 2006, που δεν εξαρτάται από το PLO ούτε από τη Φατάχ. Άρα ουσιαστικά βλέπετε ότι αυτή η μείωση του εύρους του αγώνα, έχει σχέση βέβαια και με την ανάπτυξη των σχέσεων.

Άρα στην περιοχή δεν θέλουν πια τα ίδια που ήθελαν παλιά. Οι παίκτες που θέλουν όμως τα ίδια, δεν είναι τόσο πολύ υπέρ της Γάζας και υπέρ του παλαιστινιακού λαού, είναι πιο πολύ εναντίον του Ισραήλ και βέβαια οι παίκτες είναι το Ιράν και το Κατάρ.

Άρα είναι παίκτες που είναι σε απόσταση, που δεν είναι γείτονες, παίζουν επίσης και με ένα άλλο θρήσκευμα, επειδή μιλάμε πιο πολύ για Σιίτες κι όχι Σουνίτες, παίζει εξ αποστάσεως βέβαια και η Ρωσία σε σχέση με τη Συρία, αλλά βέβαια και η Κίνα, αλλά αυτό που έχει σημασία είναι ότι ο μεγάλος αγώνας που είχε αρχίσει, σιγά-σιγά έχει συρρικνωθεί και έχουμε φτάσει σε ένα επίπεδο όπου μιλάμε πιο πολύ για μία τρομοκρατική οργάνωση παρά για μία αντιπαράθεση μεταξύ κοινοτήτων, οντοτήτων, κρατών.

Είναι καλό να το έχουμε στο μυαλό μας για να ερμηνεύουμε σωστά τα δεδομένα και να βλέπουμε πώς παίζει σ’ αυτό το πλαίσιο τον ρόλο της η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Αμερική για να δούμε ότι όλα αυτά ανήκουν σ’ ένα Rimland που έρχεται σε αντιπαράθεση με το Heartland.