Η νόσηση από την Όμικρον ή κάποια υποπαραλλαγή της διπλασιάζει τους τίτλους αντισωμάτων όσων έχουν λάβει τρεις δόσεις εμβολίου, παράγοντας αποτέλεσμα ανάλογο μιας επιπλέον ενισχυτικής δόσης. Τα αντισώματα που δημιουργούνται από τη νόσηση με Όμικρον στους ήδη εμβολιασμένους είναι ως και 20πλάσια από αυτά που είχαν αποκτηθεί μόνο με προηγούμενη νόσηση, στους ανεμβολίαστους.

Αυτά είναι τα βασικά ευρήματα της συνεχιζόμενης μελέτης της Πνευμονολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στους κατοίκους της Δεσκάτης Γρεβενών.

Ο επικεφαλής της μελέτης, διευθυντής της Κλινικής, καθηγητής Κωνσταντίνος Γουργουλιάνης (φωτογραφία), αποκωδικοποιεί για το iatronet.gr τα αποτελέσματα της τελευταίας επίσκεψης στην ημιορεινή κωμόπολη, που από την αρχή της πανδημίας αποτελεί ένα ανοιχτό "εργαστήριο" για τη μελέτη της συμπεριφοράς του ιού.

Όπως λέει, ο εμβολιασμός σε συνδυασμό με μόλυνση από Όμικρον δημιουργούν μια "ασπίδα" προστασίας για την πλειονότητα του πληθυσμού, ενόψει του επόμενου επιδημικού κύματος που αναμένεται το φθινόπωρο. Συναξιολογώντας και τις εξελίξεις στο νότιο ημισφαίριο, εκτιμά πως η εικόνα "θυμίζει ενδημικόητα".

Booster δόση μέσω νόσησης

Η Δεσκάτη Γρεβενών διεκδικεί τον τίτλο της πιο μελετημένης περιοχής της Ελλάδας σε ό,τι αφορά τη συμπεριφορά του ιού στην περίοδο της πανδημίας. Από τον Νοέμβριο του 2020, στη διάρκεια του σφοδρού δεύτερου κύματος, όταν βρέθηκε στη δίνη μιας πραγματικής τραγωδίας, έχει μπει στο "μικροσκόπιο" των γιατρών της Πνευμονολογικής Κλινικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Λάρισας.

Σε αυτήν, νοσηλεύτηκαν τότε δεκάδες ασθενείς από τη Δεσκάτη. Έκτοτε, οι περισσότεροι από όσους ανάρρωσαν συμπεριλαμβάνονται στην ομάδα μελέτης, στη διάρκεια των τακτικών εξορμήσεων των επιστημόνων στην κωμόπολη. Μέσα από δειγματοληψίες και συνεντεύξεις εξετάζεται το ιστορικό νόσησης, αν είχαν συμπτώματα, αν και πότε εμβολιάστηκαν, ενώ μετριούνται τα αντισώματα που έχουν σε κάθε περίοδο. Στη μεγάλη τους πλειονότητα όσοι νόσησαν στην πρώτη φάση έχουν εμβολιαστεί στην συνέχεια, ενώ κάποιοι έχουν εκτεθεί ξανά στον ιό, περνώντας τον με ήπια συμπτωματολογία.

Το 94% των κατοίκων που εξετάστηκαν στην πρόσφατη νέα επίσκεψη είχε αντισώματα ενάντια στον ιό. Το 93% ήταν εμβολιασμένοι (95% οι άνδρες, 91% οι γυναίκες), ενώ το 50% ανέφερε πως έχει μολυνθεί από τον ιό, με συμπτωματολογία ήπιας λοίμωξης ή με επιβεβαιωμένο θετικό τεστ. Το άλλο 50% δεν ανέφερε ιστορικό νόσησης, αλλά είχε επίσης αντισώματα, από το εμβόλιο.

Η ανάλυση των τίτλων αντισωμάτων, σε συνάρτηση με το ιστορικό λοίμωξης ή/και τον εμβολιασμό, κατατάσσει τους ελεγχθέντες κατοίκους σε τέσσερις ομάδες, με σημαντικά συμπεράσματα αναφορικά με τον βαθμό προστασίας της κάθε μίας:

-Μια μικρή ομάδα κατοίκων είχε νοσήσει αλλά δεν είχε εμβολιαστεί. Αυτοί είχαν προστατευτικά αντισώματα που αποκτήθηκαν από τη λοίμωξη, αλλά πολύ χαμηλά.

-Η δεύτερη ομάδα αποτελείται από πολίτες που εμβολιάστηκαν χωρίς να αναφέρουν νόσηση από γνωστή συμπτωματολογία ή θετικό τεστ. Αυτοί είχαν 9 με 10 φορές περισσότερα αντισώματα από αυτούς που είχαν μόνο νοσήσει, χωρίς να έχουν εμβολιαστεί.

-Όσοι είχαν πλήρως εμβολιαστεί (με 3 δόσεις) και είχαν μολυνθεί μια φορά με την Όμικρον είχαν περίπου 20 φορές περισσότερα αντισώματα από αυτούς που είχαν μόνο νόσηση, άρα και διπλάσια αντισώματα από όσους είχαν μόνο εμβολιασμό

-Τέλος, οι εμβολιασμένοι που μολύνθηκαν δύο φορές από την Όμικρον, είχαν 25 φορές μεγαλύτερους τίτλους αντισωμάτων από τους συγχωριανούς τους που είχαν μόνο νοσήσει (και 1,5 φορά πάνω από αυτόν που έχει εμβολιαστεί αλλά δεν νόσησε).

"Το βασικό συμπέρασμα που προκύπτει είναι πως η Όμικρον έδωσε μια πολύ καλή ενισχυτική δόση, που πολλαπλασίασε την ανοσία σε όσους είχαν εμβολιαστεί", επισημαίνει στο iatronet.gr ο κ. Γουργουλιάνης. Ο ίδιος διευκρινίζει, ωστόσο, πως αυτό το γεγονός δεν πρέπει να αποτρέψει όσους ανήκουν στις ευάλωτες ομάδες από το να κάνουν την τέταρτη δόση του εμβολίου, θεωρώντας τους εαυτούς τους προστατευμένους.

"Με ρώτησαν και οι ίδιοι. Η απάντηση είναι αυτό που λένε και οι οδηγίες: όταν είσαι πάνω από 65 χρόνων με συννοσηρότητες δεν μετράς αντισώματα. Πηγαίνεις και κάνεις την τέταρτη δόση", σημειώνει.

"Η εικόνα θυμίζει ενδημικότητα"

Συναξιολογώντας τα ευρήματα της μελέτης και άλλων μελετών, τα δεδομένα της πανδημίας και όσα συμβαίνουν διεθνώς, ο καθηγητής δεν κρύβει την αισιοδοξία του πως το επόμενο επιδημικό κύμα δεν θα μοιάζει με τα προηγούμενα.

"Ενόψει του φθινοπώρου, είμαστε προστατευμένοι και η Όμικρον έπαιξε το ρόλο της σε αυτό. Ο ιός με τις μεταλλάξεις του έγινε ηπιότερος. Όλα άλλαξαν", λέει και προσθέτει: "αυτό θυμίζει ενδημικότητα. Εμβολιασμός και Όμικρον κρατάνε μια ασπίδα".

Αναφερόμενος στην εικόνα που βλέπει καθημερινά στην Πνευμονολογική Κλινική, παρατηρεί πως "από τον Ιανουάριο και μετά, νοσηλεύουμε κυρίως 80άρηδες, ανοϊκούς, με χημειοθεραπεία, με νεφρική ανεπάρκεια, ανθρώπους που ούτως ή άλλως ταλαιπωρούνται και με απλές λοιμώξεις. Όταν υπάρχει κάποιος νεότερος είναι ανοσοκατεσταλμένος". Αυτό το διάστημα, μάλιστα, πραγματοποιεί συγκριτική μελέτη των περιστατικών πνευμονίας που νοσήλευε η κλινική στα διάφορα κύματα της πανδημίας και τα πρώτα στοιχεία δείχνουν μεγάλες διαφορές σήμερα σε σχέση με το παρελθόν.

"Πώς θα περάσουμε τον χειμώνα; Όπως τον πέρασε η Αυστραλία, στο νότιο ημισφαίριο. Εκεί βαίνουν προς το τέλος ενός ήπιου επιδημικά χειμώνα, με ασθενείς στα νοσοκομεία που έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά με τους δικούς μας", σημειώνει και καταλήγει: "Ο ιός έχει κάνει μια μεγάλη στροφή με την Όμικρον, προκαλώντας λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού, ενώ εμείς είμαστε προστατευμένοι με τον τρόπο που είπαμε".

Bασίλης Ιγνατιάδης - iatronet.gr