Ο πελαργός αποτελεί ένα από τα πιο αγαπητά πτηνά στον άνθρωπο και στους λαϊκούς μύθους έχει συνδεθεί με τη γέννηση... (Τα μωρά τα φέρνει ο πελαργός). Επίσης έχει χαρακτηριστεί σύμβολο καλοτυχίας και ευημερίας για τον σπιτονοικοκύρη, όταν χτίσουν στο σπίτι του τη φωλιά τους.  Οι πελαργοί επιβιώνουν στις θερμότερες περιοχές του πλανήτη και σε ξηρότερα κλίματα από άλλα παρόμοια πουλιά, ενώ αρκετά είδη τους είναι αποδημητικά.

Με την έλευση της Άνοιξης και την άνοδο της θερμοκρασίας οι πελαργοί επέστρεψαν στη Θεσσαλία για να χτίσουν τις φωλιές τους.

Χαρακτηριστικές είναι οι εικόνες που έρχονται από τη Φαρκαδόνα, όπου στον τρούλο του καμπαναριού της εκκλησίας στην κεντρική πλατεία του χωριού, οι πελαργοί έχουν φτιάξει τις φωλιές τους.

Τα συγκεκριμένα πτηνά εμφανίζονται πολύ συχνά στις περιοχές της βόρειας Ελλάδας και της Θεσσαλίας, ωστόσο, έχουν εκλείψει εδώ και αρκετά χρόνια από τη Στερεά και την Πελοπόννησο.

Περιηγητές αναφέρουν ότι πελαργοί υπήρχαν και στη Νότια Ελλάδα και μάλιστα επί τουρκοκρατίας έχτιζαν τις φωλιές τους στη Θήβα, τη Λειβαδιά, αλλά και τη Χαλκίδα. Όπως αναφέρεται στο έργο του Κ. Σιμόπουλου «Ξένοι Ταξιδιώτες στην Ελλάδα» οι Τούρκοι αγαπούσαν τα συγκεκριμένα ζώα, τα φρόντιζαν και τα προστάτευαν.  Επίσης ο Σουηδός γιατρός Frederic Hasselquist που επισκέφτηκε τη Σμύρνη το 1750 υπογράμμισε ότι η αγάπη των Τούρκων για τα πουλιά αυτά ήταν παροιμιώδης και τα θεωρούσαν ευλογημένα, ενώ ένας γάλλος περιηγητής που βρέθηκε λίγα χρόνια νωρίτερα στη Σμύρνη τόνισε ότι για αυτούς αποτελούσαν «θείο δώρο και ευτυχία».

Οπως πρόσθεσε θεωρείτο ότι το χειμώνα οι πελαργοί αποδημούσαν και πήγαιναν στη Μέκκα για αυτό και τα αποκαλούσαν «χατζηλελέκια» (από το χατζ που είναι το προσκύνημα στη Μέκκα).

Γιατί αφανίστηκαν από την Πελοπόννησο

Εξαιτίας αυτής της αγάπης όμως των Τούρκων προς τους πελαργούς, οι σκλαβωμένοι Έλληνες τα αποκαλούσαν «τουρκοπούλια» και όπως θεωρείτο φυσικό, τα μισούσαν. Με την Επανάσταση του 1821 φρόντισαν λοιπόν να τα αφανίσουν, μαζί με ό,τι τους θύμιζε τον οθωμανικό ζυγό.

Στην Αθήνα μετά την κατάληψη του Φρουρίου το 1821 οι αγωνιστές εξόντωσαν τους πελαργούς που είχαν χτίσει φωλιές σε καμινάδες και καμπαναριά, τουφεκίζοντάς τους.

Eνδεικτική της απαξίας που έτρεφαν οι Έλληνες για τους πελαργούς είναι, επίσης, η δοξασία που μεταφέρει ο Αγγλος λοχαγός Leake που περιηγήθηκε την Eλλάδα επί μία ολόκληρη πενταετία (1804-1810). Σύμφωνα με αυτήν στην Tριπολιτσά, όπως και σε άλλες περιοχές της Πελοποννήσου, πίστευαν ότι τα χελιδόνια έρχονται την άνοιξη από την Aφρική κουρνιασμένα στη ράχη των γερανών.

(Με πληροφορίες από την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία)

ΕΘΝΟΣ