Να αρθεί η αδικία έναντι των υποψηφίων προς ένταξη νέων γεωργών που προκλήθηκε από την αιφνιδιαστική και μεταγενέστερη  αλλαγή των  δεικτών  της τυπικής απόδοσης των κηπευτικών χαμηλής κάλυψης, ζητά ο βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Π.Σ. κ. Βασίλης Κόκκαλης με ερώτησή του προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Γιώργο Γεωργαντά.

Αναλυτικά η ερώτηση του κ. Κόκκαλη: «Στα πλαίσια του προγράμματος του Υπομέτρου 6.1 «Εγκατάσταση νέων γεωργών» του ΠΑΑ, κατά τη μεταβατική περίοδο 2021 και 2022 απαιτήθηκε η σύνταξη του επιχειρηματικού σχεδίου του φακέλου υποψηφιότητας,  το οποίο στηρίζεται κατά ένα μεγάλο μέρος στην τυπική απόδοση των καλλιεργειών της αρχικής-υφιστάμενης κατάστασης, δηλαδή των καλλιεργειών που δηλώθηκαν στην ΕΑΕ του έτους 2021. 

Οι τυπικές αποδόσεις των καλλιεργειών περιλαμβάνονται στους δείκτες εφαρμογής του προγράμματος, τους οποίους συνέταξε το αρμόδιο τμήμα του ΥΠΑΑΤ και εφαρμόστηκαν σε όλα τα μέτρα του ΠΑΑ 2014-2020, από το 2016 μέχρι σήμερα, συμπεριλαμβανομένου και των προηγούμενων προσκλήσεων τόσο του ιδίου υπομέτρου 6.1, όσο και άλλων ανάλογων δράσεων. Η καλλιέργεια των κηπευτικών χαμηλής κάλυψης, κατηγοριοποιείται στους εν λόγω δείκτες, από το 2016, στην κατηγορία EUROSTAT «Κηπευτικές καλλιέργειες σε θερμοκήπιο ή υπό άλλα (προσπελάσιμα) προστατευτικά στέγαστρα» με τυπική απόδοση 6.892 € / στρέμμα. 

Τον Απρίλιο του 2021 στην προδημοσίευση του υπομέτρου 6.1 και κατά την  περίοδο  υποβολής δηλώσεων ΟΣΔΕ 2021 δεν υπήρξε καμία αναφορά ή διευκρίνιση για οποιαδήποτε επικείμενη αλλαγή. Στη δημοσίευση του  οδηγού αξιολόγησης την 1-2-2022, προβλέπεται ότι στα πλαίσια του  επιτόπιου  έλεγχου που θα γίνει (Άνοιξη του 2022) για τις καλλιέργειες χαμηλής κάλυψης του 2021 απαραίτητη προϋπόθεση είναι η ύπαρξη μόνιμων λειτουργικών  εγκαταστάσεων. Στις περιπτώσεις που διαπιστωθεί η καλλιέργεια κηπευτικών  με το σύστημα της μη μόνιμης χαμηλής κάλυψης ο αξιολογητής να μεταβάλει το πεδίο «Κατηγορία ΟΣΔΕ» από «Κηπευτικά υπό κάλυψη» σε «Κηπευτικά», τα οποία έχουν μειωμένη τυπική απόδοση 1.177 € / στρέμμα, και κατά συνέπεια σε απόρριψη των υποψηφίων αφού η τυπική απόδοση των περισσοτέρων δεν θα υπερβαίνει το ελάχιστο κατώφλι των 12000 €. 

Ακολούθησε η έκδοση  της εγκυκλίου (υπ.αρ. 257/3-2-2022) της Ειδικής Υπηρεσίας Εφαρμογής ΠΑΑ, στην οποία, μεταξύ άλλων, διευκρινίζεται ότι «οι κηπευτικές καλλιέργειες σε χαμηλά μη προσπελάσιμα στέγαστρα δεν εντάσσονται στην κατηγορία «Β_1_7_2 Κηπευτικές καλλιέργειες σε θερμοκήπιο ή υπό άλλα (προσπελάσιμα) προστατευτικά στέγαστρα» της Eurostat η οποία λαμβάνει τυπική απόδοση 68.926 ευρώ ανά εκτάριο, αλλά στις κατηγορίες «Β_1_7_1_1 Κηπευτικές καλλιέργειες μεγάλης έκτασης σε αγρό» ή «Β_1_7_1_2 Κηπευτικές καλλιέργειες μικρής έκτασης σε αγρό» ή «Β_1_7_1_2 Κηπευτικές καλλιέργειες μικρής έκτασης σε αγρό κατηγορία» με τυπική απόδοση 7.525 και 11.775 ευρώ αντίστοιχα, σύμφωνα με την οποία εξισώνεται ουσιαστικά η καλλιέργεια κηπευτικών χαμηλής κάλυψης με τις υπαίθριες καλλιέργειες κηπευτικών.

Επισημάνθηκε από το ΓΕΩΤΕΕ ο κίνδυνος που εγκυμονεί η εφαρμογή του ανωτέρω υπολογισμού γιατί προκαλεί  θέματα ισόνομης μεταχείρισης, καθώς πρόκειται για αλλαγή του τρόπου υπολογισμού κατηγοριοποίησης των κηπευτικών καλλιεργειών και εντέλει, αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των τυπικών τους αποδόσεων, εντός της ίδιας προγραμματικής περιόδου. Η άνιση μεταχείριση των δικαιούχων του ίδιου Μέτρου εντός της ίδιας προγραμματικής περιόδου καθιστά άμεσα την χώρα μας υπόλογη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή με πιθανή επιβολή προστίμων. 

Παρά την αποδοχή του ανωτέρου προβλήματος και την διαπίστωση από το σύνολο των αρχών της χώρας ότι χρήζει άμεσης επίλυσης, εώς και σήμερα η Πολιτεία δεν έχει προβεί σε καμία σχετική ενέργεια, εγκαταλείποντας σχεδόν οριστικά τους υποψηφίους προς ένταξη Νέους Γεωργούς  που κινδυνεύουν με απόρριψη. 

Επειδή συναντάται το φαινόμενο όμοιες καλλιέργειες να κατατάσσονται σε διαφορετικούς κωδικούς για κάθε δράση και κατά συνέπεια να μεταβάλλεται η τυπική τους απόδοση. 

Επειδή ο διαχωρισμός των καλλιεργειών υπό κάλυψη δεν είναι ξεκάθαρος και δημιουργεί προβλήματα στους δείκτες τυπικής απόδοσης.

Επειδή στις προηγούμενες σχετικές προσκλήσεις Νέων Γεωργών του Υπομέτρου 6.1 κατά την περίοδο του 2016 (Α’ κύκλος) αλλά και του 2018 (Β’ κύκλος), εντάχθηκε η καλλιέργεια των κηπευτικών χαμηλής κάλυψης, , στην κατηγορία EUROSTAT «Κηπευτικές καλλιέργειες σε θερμοκήπιο ή υπό άλλα (προσπελάσιμα) προστατευτικά στέγαστρα» 

Επειδή η σχετική εγκύκλιος (υπ.αρ. 257/3-2-2022) είναι μεταγενέστερη σχεδόν κατά ένα χρόνο και ανατρέπει τα δεδομένα των ενδιαφερομένων καθώς για τον προγραμματισμό των ενεργειών τους είχαν λάβει υπόψη τους  τα δεδομένα που ίσχυαν κατά τη στιγμή υποβολής του φακέλου ένταξης τους.

Επειδή οι υποψήφιοι του Προγράμματος Νέων Γεωργών ενώ έχουν επενδύσει και πράξει τα προβλεπόμενα,  βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε μια κατάσταση για την οποία ουδεμία ευθύνη φέρουν αλλά δεν έχουν και τη δυνατότητα πραγματοποίησης τυχόν διορθώσεων.

Επειδή η Πολιτεία με τις εκπρόθεσμες και μεταγενέστερες αποφάσεις από την καταληκτική ημερομηνία κατάθεσης των φακέλων υποψηφιότητας των ενδιαφερομένων του προγράμματος  Νέων Αγροτών, προκαλεί σύγχυση και αναστάτωση στους υποψηφίους καθώς κινδυνεύουν με απόρριψη. 

Επειδή η εφαρμογή διαφορετικών κριτηρίων αξιολόγησης από αυτά που ίσχυαν τόσο σε προηγούμενες προκηρύξεις ίδιων προγραμμάτων όσο και κατά  τη στιγμή κατάθεσης του φακέλου υποψηφιότητας τους, εκτός των θεμάτων  ισόνομης μεταχείρισης οδηγεί και στην απόρριψη πλήθους υποψηφίων από την ένταξη τους στο πρόγραμμα Νέων Αγροτών. 

Επειδή ο πρωτογενής τομέας χρειάζεται στήριξη και η ανάπτυξη του απαιτεί την επαγγελματική ενασχόληση των νέων.

Ερωτάται ο  αρμόδιος κ. Υπουργός:

Προτίθεται να αντιμετωπίσει τις καλλιέργειες  κηπευτικών χαμηλής κάλυψης ισότιμα με τις «Κηπευτικές καλλιέργειες σε θερμοκήπιο ή υπό άλλα (προσπελάσιμα) προστατευτικά στέγαστρα» όπως συνέβη στις προηγούμενες προσκλήσεις  του ιδίου υπομέτρου 6.1 και ίσχυε και κατά τη στιγμή υποβολής των φακέλων υποψηφιότητας ένταξης των ενδιαφερομένων;»