Μικρότερη πιθανότητα να χάσουν τη ζωή τους λόγω της COVID-19 έχουν οι εμβολιασμένοι ασθενείς που νοσηλεύονται διασωληνωμένοι σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, έναντι των ασθενών που δεν έχουν την προστασία των εμβολίων.
Στο συμπέρασμα αυτό, που αναδεικνύει το σημαντικό όφελος του εμβολιασμού ακόμη και στις λίγες περιπτώσεις που δεν καταφέρνει να αποτρέψει τη νόσο (breakthrough λοιμώξεις) και οι ασθενείς φθάνουν στη ΜΕΘ και τη διασωλήνωση, καταλήγει ελληνική μελέτη η οποία δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο JAMA Network Open της αμερικανικής Ιατρικής Ενωσης, με κύριο συγγραφέα τον επίκουρο καθηγητή στο Weill Cornell Medicine των ΗΠΑ Ηλία Σιέμπο και επικεφαλής τη διευθύντρια της Α΄ Κλινικής Εντατικής Θεραπείας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών καθηγήτρια Αναστασία Κοτανίδου.
Ειδικότερα, η μελέτη συμπεριέλαβε 265 διασωληνωμένους ασθενείς με σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας λόγω COVID-19, που νοσηλεύτηκαν σε ελληνικές πανεπιστημιακές Μονάδες Εντατικής Θεραπείας στον Ευαγγελισμό και τα πανεπιστημιακά νοσοκομεία Ιωαννίνων και Λάρισας, σε περιόδους που κυμάνθηκαν από τις 7 Ιουνίου 2021 έως και 1 Φεβρουαρίου 2022.
Περίπου το ένα δέκατο των ασθενών (26) ήταν σε «ενεργή εμβολιαστική κάλυψη», που σημαίνει ότι είχαν ολοκληρώσει τον εμβολιασμό τους τουλάχιστον 14 ημέρες πριν από τη διασωλήνωσή τους και δεν είχε περάσει διάστημα μεγαλύτερο των πέντε μηνών από τη στιγμή που έκαναν τη δεύτερη δόση. Επιλέχθηκε αυτό το χρονικό διάστημα λόγω των κατευθυντηρίων οδηγιών του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) των ΗΠΑ, για χορήγηση αναμνηστικής δόσης στους πέντε μήνες μετά την τελευταία δόση και με δεδομένο ότι η προστασία από τη λοίμωξη που παρέχουν τα εμβόλια μειώνεται με την πάροδο του χρόνου.
Οι υπόλοιποι 239 ασθενείς (ανεμβολίαστοι, μερικώς εμβολιασμένοι ή πλήρως εμβολιασμένοι για τους οποίους είχαν παρέλθει λιγότερες από 14 ημέρες ή περισσότεροι από πέντε μήνες από τον εμβολιασμό τους), αποτέλεσαν την ομάδα ελέγχου. Οι ασθενείς με ενεργή εμβολιαστική κάλυψη είχαν μεγαλύτερη ηλικία σε σχέση με την ομάδα ελέγχου (μέση ηλικία 72,5 έτη έναντι 66 έτη) και ήταν πιο πιθανό να έχουν συνοσηρότητες (92,3% έναντι 66,9%). Είναι ενδεικτικό ότι το 23% των πλήρως εμβολιασμένων ασθενών είχε καρκίνο, έναντι του 7,5% των ασθενών στην ομάδα ελέγχου.
Το κύριο καταληκτικό σημείο της μελέτης ήταν η θνητότητα 28 ημέρες μετά τη διασωλήνωση. Για τη σύγκριση της θνητότητας των δύο ομάδων χρησιμοποιήθηκε ένα Cox proportional-hazards μοντέλο παλινδρόμησης, στο οποίο λήφθηκε υπόψη η εμβολιαστική κατάσταση, η ηλικία, οι συννοσηρότητες και η ανεπάρκεια οργάνων την ημέρα της διασωλήνωσης. Από τους εμβολιασμένους και με ενεργή εμβολιαστική κάλυψη ασθενείς, το 61,5% κατέληξε έναντι του 68,2% των ασθενών στην ομάδα ελέγχου.
Μετά την εξομάλυνση για την ηλικία, τις νοσηρότητες και την ανεπάρκεια οργάνων, οι εμβολιασμένοι ασθενείς βρέθηκαν να έχουν χαμηλότερη θνητότητα από την ομάδα ελέγχου (Hazard Ratio 0.55, που σημαίνει κίνδυνος θανάτου στο 55% σε σχέση με τον κίνδυνο που έχουν ασθενείς που είτε ήταν ανεμβολίαστοι είτε δεν είχαν ισχυρή εμβολιαστική κάλυψη).
Οπως αναφέρουν οι συντάκτες της μελέτης, «έως τώρα ήταν τεκμηριωμένο ότι ο εμβολιασμός εναντίον της COVID-19 μειώνει την πιθανότητα να νοσήσει κάποιος σοβαρά, να νοσηλευθεί και να διασωληνωθεί, αλλά δεν είχε διερευνηθεί εάν οι εμβολιασμένοι διασωληνωμένοι ασθενείς έχουν καλύτερη πρόγνωση από τους ανεμβολίαστους». Και σημειώνουν ότι «η μελέτη έδειξε ότι το όφελος του εμβολιασμού εναντίον της COVID-19 επεκτείνεται και πέρα από την πρόληψη της νοσηλείας και της διασωλήνωσης. Αυτό το εύρημα διευρύνει τις γνώσεις για την πρόγνωση ασθενών με λοιμώξεις παρά τον εμβολιασμό (breakthrough λοιμώξεις), οι οποίες αναμένεται να γίνονται πιο συχνές όσο αυξάνεται η εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού».
Tη μελέτη υπογράφουν οι Ειρήνη Γράψα, Γεώργιος Αδάμος, Ιωάννης Ανδριανόπουλος, Βασιλική Τσολάκη, Βασίλης Γιαννακούλης, Νικήτας Καραβίδας, Βασιλική Γιαννοπούλου, Κατερίνα Σαρρή, Ελευθερία Μίζη, Ευδοκία Γαβριελάτου, Γεώργιος Παπαθανάκος, Κωνσταντίνος Μαντζαρλής, Ζαφειρία Μάστορα, Ελένη Μάγειρα, Βασίλειος Κουλούρας, Αναστασία Κοτανίδου, Ηλίας Σιέμπος.
Πέννυ Μπουλούτζα (Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ)