Στη φωτογραφία από αριστερά: Θεοφάνης Χατζησταυριανός, Ανδρέας Χριστόπουλος, Αριάδνη Λάγιου, Ηρακλής Ρίζος, Ιωάννα Μπαρμπούτη, Γιώργος Ζωγραφόπουλος, Λέων Κωνσταντινίδης, Κωνσταντίνος Μανωλάς. Oκτώ εικοσάχρονοι αποτελούν τον πυρήνα της πρωτοβουλίας «ΑΝΕΦ», η οποία στις φοιτητικές εκλογές κατόρθωσε να νικήσει συγκεντρώνοντας 341 ψήφους, έναντι 331 της ΔΑΠ-ΝΔΦΚ και 150 της Πανσπουδαστικής.

Η φοιτητική πρωτοβουλία µε το όνοµα «ΑΝΕΦ» συνάντησε στην αρχή τη χλεύη των συνδικαλιστών. Κατάφερε όµως στις εκλογές να σπάσει µια εκλογική παράδοση που κρατούσε στη Νοµική της Αθήνας για πάνω από 40 χρόνια, αποσπώντας την πλειοψηφία. Ανάμεσά τους και η 19χρονη Λαρισαία, πρωτοετής της σχολής, Ιωάννα Περ. Μπαρμπούτη. Πώς τα κατάφεραν; Η Καθημερινή της Κυριακής, αφιερώνει μια σελίδα στα οκτώ στελέχη της πρωτοβουλίας που ξεκίνησε από ένα «κρασάδικο» στα Εξάρχεια, µε ένα µανιφέστο γραµµένο σε χαρτοπετσέτα.
«Η Ιωάννα, η Αριάδνη, ο Ηρακλής, ο Κωνσταντίνος, ο Θεοφάνης, ο Λέων, ο Γιώργος, ο Ανδρέας ήταν στην ώρα τους στο ραντεβού. Με περίµεναν στα σκαλάκια του Παλαιού Χηµείου, στην οδό Σόλωνος», γράφει ο συντάκτης του δημοσιεύματος Απόστολος Λακασάς. «Μην πάει το µυαλό, ιδιαίτερα των παλαιότερων, στις γκρίζες µεταπολιτευτικές εικόνες του ιστορικού κτιρίου του Πανεπιστηµίου Αθηνών, που στα τέλη της δεκαετίας του ’80, µε τη µεταφορά της Φυσικοµαθηµατικής στου Ζωγράφου, παραµελήθηκε. Πλέον τώρα είναι ένα κόσµηµα, καθώς ανακαινίσθηκε έως το 2021 και έχει µετατραπεί σε Βιβλιοθήκη της Νοµικής Σχολής Αθηνών. Οι οκτώ φοιτητές της Νοµικής νοιάζονται το νέο «Παλαιό Χηµείο», γιατί συµβολίζει το όραµά τους. Τα χρώµατα διατηρούν ακόµη τη λάµψη τους, οι τοίχοι είναι χωρίς συνθήµατα και αφίσες, υπάρχει παντού καθαριότητα, στο µεγάλο αίθριο κυριαρχεί µια µπουκαµβίλια και γύρω τραπεζάκια µε φοιτητές να µελετούν. Παντού ησυχία, καθαριότητα και η αίσθηση ενός µοντέρνου πανεπιστηµιακού κτιρίου. Σπουδαία δουλειά κάνει η διεύθυνση της Βιβλιοθήκης. «Να, έτσι θέλουµε το πανεπιστήµιό µας, όπως η εξαιρετική Βιβλιοθήκη µας. Αυτό διεκδικούµε. Ενα πανεπιστήµιο ζεστό, όµορφο, λειτουργικό, όπου χωρούν όλες οι απόψεις. Εδώ όλοι σέβονται τον χώρο», λέει ο δευτεροετής Ανδρέας Χριστόπουλος.

∆ύσκολο όραµα, αλλά οι οκτώ εικοσάχρονοι έχουν τσαγανό. Είναι ο πυρήνας µιας καινούργιας φοιτητικής πρωτοβουλίας –µε διόρθωσαν όταν τους αποκάλεσα παράταξη– που δηµιουργήθηκε φέτος. «ΑΝΕΦ», έτσι ονοµάζουν την πρωτοβουλία τους, από το Ανεξάρτητοι Φοιτητές. Το σύνθηµά τους στις πρόσφατες φοιτητικές εκλογές ήταν «ΑΝΕΦ κόµµατος», αλλά «οι άλλοι µας κορόιδευαν, λέγοντας πως είµαστε ξενέρωτοι, προσθέτοντας στο σύνθηµά µας το “µπίρα άνευ”. Και εµείς ανταπαντούσαµε πως µας αρέσει “µπίρα µε αλκοόλ, σχολή άνευ κοµµάτων”», λέει ο Ανδρέας.

H πρωτιά

Στις φοιτητικές εκλογές κατάφεραν να πάρουν την πρωτιά στη –µε ειδικό πολιτικό βάρος– σχολή τους, κερδίζοντας παρατάξεις µε µεγάλη ιστορία, όπως η ∆ΑΠ-Ν∆ΦΚ και η Πανσπουδαστική. Συγκέντρωσαν, έπειτα από µαραθώνια καταµέτρηση, 341 ψήφους, 331 η ∆ΑΠ-Ν∆ΦΚ και 150 η Πανσπουδαστική. Οι οκτώ λένε ότι κέρδισαν τη ∆ΑΠ, η οποία έχασε µετά 41 χρόνια.

Τους ρωτώ πού τοποθετούνται πολιτικά. Από τις περιγραφικές απαντήσεις των περισσοτέρων για την ιδεολογική τους τοποθέτηση βγάζω το συµπέρασµα πως υπάρχει ποικιλία απόψεων στην οµάδα. Aλλωστε το παραδέχονται και οι ίδιοι. «Συγκλίνουµε στα φοιτητικά, αλλά πολιτικά έχουµε από κεντροδεξιά έως αριστερά µέλη», λέει ο Λέων Κωνσταντινίδης, στο δεύτερο έτος και αυτός. Μάλιστα, µεταξύ των οκτώ υπάρχουν δύο «κολλητοί» φίλοι, που έχουν εκ διαµέτρου αντίθετες πολιτικές προτιµήσεις. Αποδεικνύουν έτσι ότι το φοιτητικό σχήµα είναι ανεξάρτητο και προτάσσει το ενδιαφέρον του για τη Νοµική Σχολή. Μόνο ένας (προς το παρόν τουλάχιστον) δήλωσε ότι θέλει να ασχοληθεί µε την πολιτική.

«Η πρώτη µας συνάντηση ήταν σε ένα κρασάδικο στα Εξάρχεια. Πάνω στα διάφορα λέγαµε πως κάτι πρέπει να αλλάξει στη σχολή, δεν είναι αυτές νοοτροπίες. Το θέµα µας πάθιασε. Οπότε υπογράψαµε σε µια χαρτοπετσέτα ένα µικρό κείµενο, σαν ένα είδος µανιφέστου. Μετά, σε ένα µάθηµα µπήκαν µέσα εκπρόσωποι µιας παράταξης και διάβασαν, µε ξύλινο λόγο, ένα κοµµατικό κείµενο», περιγράφει ο Ανδρέας. «Στην αρχή γελούσαµε, αλλά όλα αυτά είναι απογοητευτικά και αρχίσαµε εντονότερα να σκεφτόµαστε την ιδέα µιας πρωτοβουλίας, ενός φοιτητικού σχήµατος. Το αποφασίσαµε τελικά σε ένα πάρτι», προσθέτει ο Κωνσταντίνος Μανωλάς, επίσης δευτεροετής.

«∆εν είναι αυτοσκοπός µας να µην υπάρχουν κοµµατικές παρατάξεις στη σχολή. Αλλά δυστυχώς, όπως είναι σήµερα, οι παρατάξεις αποτελούν µικρογραφία της Βουλής – κατεβάζουν την κοµµατική γραµµή, δεν λειτουργούν υπέρ των συµφερόντων των φοιτητών. Η µόνη διαφορά µε τη Βουλή είναι ότι στα πανεπιστήµια οι φοιτητικές παρατάξεις λειτουργούν χωρίς κανόνες», λέει ο Θεοφάνης Χατζησταυριανός, στο δεύτερο έτος κι αυτός.

«Κερδίσαµε τις φοιτητικές εκλογές µε βασικό σύνθηµα την αλλαγή νοοτροπίας στη σχολή. Θέλουµε να είµαστε εποικοδοµητικοί, να λειτουργούµε µε πρόγραµµα. Και αυτό λέει πολλά για τις απόψεις των φοιτητών που µας έδωσαν τη νίκη. Μάλιστα, η συµµετοχή ήταν ιδιαίτερα υψηλή σε σχέση και µε τις προηγούµενες χρονιές», σηµειώνει η πρωτοετής Ιωάννα Μπαρµπούτη. «Αλλαγή νοοτροπίας από τις γενικές συνελεύσεις µέχρι τον τρόπο που “φερόµαστε” στους χώρους. Η σχολή είναι παραµεληµένη, καθόλου καθαρή, ενώ κανείς δεν γνωρίζει τι πρέπει να κάνει σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Εχετε δει πώς είναι τα πανεπιστήµια του εξωτερικού;», ρωτάει ο Ηρακλής Ρίζος (στην οµάδα των δευτεροετών επίσης), προσθέτοντας «είναι πολύ απρόσωπα τα πράγµατα στη σχολή. ∆εν υπάρχει συλλογικότητα των φοιτητών. Ερχονται το πρώτο διάστηµα κάθε ακαδηµαϊκού έτους και µετά σκορπίζουν. ∆εν υπάρχει η αίσθηση του συνανήκειν. Και, βέβαια, αυτό βγαίνει σε όλες τις φοιτητικές διαδικασίες, µε “κερασάκι” τις γενικές συνελεύσεις».

«Οταν µπήκα στη σχολή ξαφνιάστηκα από την παραµέληση των χώρων. Αυτή είναι η Νοµική Σχολή Αθηνών; Μία ακόµη κρυάδα πήρα στις πρόσφατες φοιτητικές συνελεύσεις που αποφασίζαµε για τις κινητοποιήσεις κατά των µη κρατικών ΑΕΙ. Ζούγκλα στην κυριολεξία. Ολοι διέκοπταν τους “αντιπάλους”. Ρώτησα αν σκέφτονται πραγµατικά τους φοιτητές όσοι προτείνουν κατάληψη και εισέπραξα γιούχα», τονίζει η τριτοετής Αριάδνη Λάγιου. «Υπάρχει µια διάθεση “τραµπούκας”», σχολιάζει ο Ανδρέας, προκαλώντας θυµηδία στην οµήγυρη µε τη λέξη.

«∆ίπλα µας είδαµε ανθρώπους µε κουκούλες να επιτίθενται στους φοιτητές», προσθέτει ο Θεοφάνης. «Στις γενικές συνελεύσεις υπάρχει βία, έρχονται άγνωστοι από άλλες σχολές, νοθεία, που απογοητεύουν τους φοιτητές και δεν συµµετέχουν. Αφήστε που φοβούνται», όπως λέει ο Λέων Κωνσταντινίδης, στο δεύτερο έτος κι αυτός. Ολοι επικρίνουν τα γεγονότα βίας στα ελληνικά πανεπιστήµια. Αλλά τι πρέπει να γίνει; «Σε περιστατικά σαν τις επεισοδιακές γενικές συνελεύσεις του Φεβρουαρίου πρέπει να εξετάσουµε δύο πράγµατα: πρώτον, τι οφείλουµε να πράξουµε εµείς οι φοιτητές για την αποκλιµάκωση της έντασης και, δεύτερον, σε τι ενέργειες πρέπει να προχωρήσει η διοίκηση της σχολής σε περιπτώσεις που η κατάσταση βγαίνει εκτός ελέγχου και έχουµε ακόµη και βιαιοπραγίες. Εµείς θα προσπαθήσουµε να διασφαλίσουµε την οµαλότητα των διαδικασιών, ώστε να ακούγονται στο πλαίσιο πολιτισµένου διαλόγου όλες οι απόψεις. Ετσι θα καταλήγουµε δηµοκρατικά σε µια απόφαση, η οποία θα έχει νοµιµοποίηση και κανείς δεν θα µπορεί να εγκαλέσει τον φοιτητικό σύλλογο για κάτι. Οµως πρέπει να κατανοήσουµε ότι αυτό είναι κάτι ουτοπικό για έναν σύλλογο που δεν έχει καταστατικό, αφού δεν προβλέπεται κύρωση γι’ αυτούς που παρακωλύουν τις διαδικασίες, ενώ ακόµη και αυτές δεν είναι εντελώς νοµιµοποιηµένες παρά µόνο σε έναν µικρό βαθµό εθιµικώς», λέει ο δευτεροετής Γιώργος Ζωγραφόπουλος.

«Μιλάµε µε στοιχεία»

«Κατά την άποψή µας η προστασία από κάθε είδους αυθαιρεσίες δεν πρέπει σε καµία περίπτωση να προέρχεται από την Αστυνοµία ή µια “πανεπιστηµιακή αστυνοµία”. ∆εν υπάρχει κάτι τέτοιο σε κάποιο πανεπιστήµιο της Ευρώπης και αυτό δεν το βγάζουµε εµείς από το µυαλό µας, αλλά το είχαν υπογραµµίσει οι New York Times σε δηµοσίευµά τους τον Οκτώβριο του 2022. Προσπαθούµε να µιλάµε µε στοιχεία, όπως θα µιλάµε πάντα µε τεκµηρίωση», λέει ο Ανδρέας. «Αντίθετα, στα ελληνικά πανεπιστήµια θα έπρεπε να υπάρχει µια οµάδα security, η οποία θα υπάγεται στον πρύτανη και η αρµοδιότητά της θα περιορίζεται στη διακριτική ευχέρεια των πρυτάνεων και των κοσµητόρων. Σε καµία περίπτωση δεν θα αποτελούσε δύναµη κρατικής εξουσίας που θα µπορούσε να δράσει µε πολιτικές εντολές και ενδεχοµένως αυθαιρέτως κατά συγκεκριµένων οµάδων φοιτητών», συµπληρώνει ο Λέων.

Oµως, ο Γιώργος είναι ξεκάθαρος: «Ωστόσο, σε περιπτώσεις που η σωµατική ακεραιότητα των φοιτητών διακυβεύεται, πιστεύουµε ότι το τωρινό καθεστώς δεν επαρκεί. Από τη στιγµή που τα πανεπιστήµια δεν είναι εφοδιασµένα µε security, τότε δυστυχώς το να µπει η Αστυνοµία είναι µονόδροµος, γιατί προέχει η σωµατική ακεραιότητα όλων µας. Είναι στενόχωρο να φθάσουµε στο σηµείο να πρέπει να επέµβουν αστυνοµικές δυνάµεις για να µην τραυµατιστεί κάποιος κατά τη διάρκεια µιας διαδικασίας δηµοκρατικής φύσεως. Πρέπει, λοιπόν, να προβλεφθούν µέτρα, τα οποία θα είναι κατάλληλα και αποτελεσµατικά».

«Γι’ αυτό έχουµε ως πρωταρχικό στόχο να συντάξουµε καταστατικό σε συνεργασία µε τις υπόλοιπες παρατάξεις. Το ότι βγήκαµε πρώτη δύναµη της σχολής µάς βοηθάει αρκετά, ενώ δείχνει ότι η πλειοψηφία των φοιτητών επιζητεί τη σύνταξη καταστατικού. Ετσι πρέπει να µάθουµε να ενεργούµε και όχι να διατηρήσουµε τη νοοτροπία της µισαλλοδοξίας και της επιβολής της δικής µας άποψης. Και αυτή η προσπάθεια να αποτελέσει µέρος της πολιτικής συζήτησης», καταλήγει ο Ηρακλής.

«Μία ακόμη κρυάδα πήρα στις πρόσφατες φοιτητικές συνελεύσεις που αποφασίζαμε για τις κινητοποιήσεις κατά των μη κρατικών ΑΕΙ. Ρώτησα αν σκέφτονται πραγματικά τους φοιτητές όσοι προτείνουν κατάληψη και εισέπραξα γιούχα», λέει η τριτοετής Αριάδνη Λάγιου.

«Εµείς θα προσπαθήσουμε να διασφαλίσουμε την ομαλότητα των διαδικασιών, ώστε να ακούγονται στο πλαίσιο πολιτισμένου διαλόγου όλες οι απόψεις», επισημαίνει ο δευτεροετής Γιώργος Ζωγραφόπουλος.

«∆εν είναι αυτοσκοπός µας να µην υπάρχουν κοµµατικές παρατάξεις. Αλλά δυστυχώς, όπως είναι σήµερα, οι παρατάξεις κατεβάζουν την κοµµατική γραµµή, δεν λειτουργούν υπέρ των φοιτητών», λέει ο δευτεροετής Θεοφάνης Χατζησταυριανός.

Το σύνθηµά τους ήταν «ΑΝΕΦ κόμματος». «Οι άλλοι μας κορόιδευαν, πως είμαστε ξενέρωτοι, προσθέτοντας στο σύνθημά μας το “μπίρα άνευ”. Και εμείς ανταπαντούσαμε πως μας αρέσει “μπίρα με αλκοόλ, σχολή άνευ κομμάτων”», λέει ο Ανδρέας Χριστόπουλος.

«Κερδίσαµε τις φοιτητικές εκλογές με βασικό σύνθημα την αλλαγή νοοτροπίας στη σχολή. Θέλουμε να είμαστε εποικοδομητικοί, να λειτουργούμε με πρόγραμμα. Και αυτό λέει πολλά για τις απόψεις των φοιτητών που μας έδωσαν τη νίκη», σημειώνει η πρωτοετής Ιωάννα Μπαρμπούτη».

Λ.Ε. kosmoslarissa.gr (από το ρεπορτάζ του Απόστολου Λακασά στην Καθημερινή)