Του Μάξιμου Χαρακόπουλου*
Η απελευθέρωση των δύο στρατιωτικών μας, έπειτα από 167 ημέρες στις τουρκικές φυλακές, παραμονή της Παναγίας, χαροποίησε όλους τους Έλληνες. Η σύλληψή και η συνεχιζόμενη κράτησή τους από το τουρκικό κράτος είχαν προκαλέσει εύλογα αισθήματα αγανάκτησης. Η Άγκυρα είχε αποκαλύψει τις πραγματικές της προθέσεις και πώς εννοεί το κράτος δικαίου, με την επιμονή της να παζαρέψει την αποφυλάκισή των στρατιωτικών μας με την απέλαση στην Τουρκία των οκτώ Τούρκων αξιωματικών, που φέρονται να συμμετείχαν στο πραξικόπημα εναντίον του Ερντογάν.
Η αναπάντεχη επιστροφή, όμως, των Μητρετώδη και Κούκλατζη σημαδεύτηκε από δύο αρνητικά στοιχεία, ενώ, ταυτοχρόνως, έχει αφήσει αναπάντητα σημαντικά ερωτηματικά.
Το ένα στοιχείο είναι η αμετροέπεια με την οποία η κυβέρνηση έσπευσε να ενδύσει το όλο γεγονός. Όλα αυτά τα φανφαρώδη που παρακολουθήσαμε και δεν ταίριαζαν στην περίσταση, προέκυψαν όχι μόνον εκ του χαρακτήρος του υπουργού Άμυνας, αλλά και από την αγωνιώδη προσπάθεια της κυβέρνησης να αλλάξει την πολιτική ατζέντα. Προηγήθηκε ένα μακρύ διάστημα αλλεπάλληλων αποτυχιών, με τη συμφωνία των Πρεσπών, την τραγωδία της πυρκαγιάς στην Ανατολική Αττική, την κοινωνική απόρριψη του αφηγήματος για καθαρή έξοδο από τα μνημόνια, που έριξαν τον ΣΥΡΙΖΑ στα δημοσκοπικά τάρταρα.
Την υπόθεση των στρατιωτικών την είδαν επομένως σαν μάννα εξ ουρανού. Και επιχείρησαν να την εκμεταλλευθούν επικοινωνιακά, με τον ίδιο χοντροκομμένο τρόπο που κάνουν πάντοτε. Θέλησαν, μάλιστα, να μας πείσουν ότι ήταν οι δικές τους διπλωματικές ικανότητες που έφεραν αυτό το αποτέλεσμα. Αν έχουν έτσι τα πράγματα, πώς γίνεται λίγες ημέρες πριν την απελευθέρωση των δύο να προχωρά το ΓΕΕΘΑ σε αναστολή των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία, πράξη που δεν δικαιολογεί μια παρασκηνιακή διαδικασία σε εξέλιξη. Υπάρχει, ωστόσο, και η υποψία ότι η απόφαση του Ερντογάν ήρθε ως αντίδωρο στην υπερψήφιση της τροπολογίας για τη συνταξιοδότηση των μουφτήδων στην Θράκη, που ανοίγει το δρόμο στην επίτευξη του στόχου της Άγκυρας για εκλογή των νέων μουφτήδων.
Το δεύτερο στοιχείο είναι η σπουδή της κυβέρνησης να εμφανίσει την καιροσκοπική κίνηση Ερντογάν ως μια νέα αφετηρία για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Ασυγκράτητος, όπως πάντα, ο κ. Καμμένος κάλεσε μάλιστα τον Τούρκο υπουργό Άμυνας κ. Χουλουσί Ακάρ στην Ελλάδα.
Ως εκ τούτου, το μήνυμα, ουσιαστικώς, που λαμβάνει η Άγκυρα από τους δικούς μας πανηγυρισμούς είναι ότι όποτε θέλει μπορεί να εκβιάζει, είτε με απόπειρες διεμβολισμού πλοίων μας, είτε με την ομηρία στρατιωτικών μας, και στη συνέχεια με τακτικές κινήσεις εμείς θα αισθανόμαστε ικανοποιημένοι και θα τους λέμε και… μπράβο. Πρόκειται για μια κοντόφθαλμη προσέγγιση, στην οποία, άλλωστε, μας έχει συνηθίσει αυτή η κυβέρνηση των επικοινωνιακών πυροτεχνημάτων και του ανεύθυνου ερασιτεχνισμού.
Η Τουρκία του Ερντογάν δεν αλλάζει από την μια μέρα στην άλλη. Έχει στρατηγική και μακροπρόθεσμους στόχους, και αυτούς επιδιώκει με συστηματικότητα, παρά τις αντιξοότητες που αντιμετωπίζει. Οι νεο-οθωμανικές βλέψεις έναντι του ελληνισμού δεν διαγράφονται με μια κίνηση εντυπωσιασμού. Είναι χαρακτηριστικό ότι αυτές τις ημέρες τα γεγονότα με τους Τούρκους ψαράδες που πυροβόλησαν τους Έλληνες συναδέλφους τους σε Λέρο και Σαμοθράκη έφεραν στο φως μια ακόμη επιχείρηση γκριζαρίσματος του Αιγαίου, αυτή της «τράτας», που επεκτείνεται μέχρι τα νερά του Αγίου Όρους.
Ο «σουλτάνος» είναι αλήθεια ότι βρίσκεται σε μια δυσχερή θέση, λόγω των επιλογών του. Η αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ, για τους Κούρδους στη Συρία και τις στενές του σχέσεις με τη Ρωσία, έχει φθάσει στο κατακόρυφο. Η τουρκική λίρα έχει υποχωρήσει κατά 35% έναντι του δολαρίου από τις αρχές του έτους, κάνοντας την τουρκική οικονομία να τρεκλίζει πάνω σε τεντωμένο σκοινί. Ταυτόχρονα, η κράτηση κατ’ οίκον του ευαγγελιστή πάστορα Άντριου Μπράνσον από τους Τούρκους έχει εξαγριώσει τον πρόεδρο Τραμπ, ο οποίος απειλεί να επιβάλει και νέες κυρώσεις εναντίον των τουρκικών συμφερόντων.
Σ’ αυτό το ρευστό και άκρως επικίνδυνο γεωπολιτικό περιβάλλον η κυβέρνηση θα έπρεπε να δρα με μεγαλύτερη αυτοσυγκράτηση και σύνεση. Ασυλλόγιστες κινήσεις όπως του κ. Καμμένου με την Τουρκία ή του κ. Κοτζιά με τη Ρωσία, που δρουν περισσότερο ως… ταύροι σε υαλοπωλείο και όχι ως επικεφαλής στα κρισιμότερα υπουργεία, δεν βοηθούν τη χώρα να ανταπεξέλθει επιτυχώς στις σημερινές προκλήσεις. Οι όποιες μικροκομματικές ή προσωπικές επιδιώξεις δεν επιτρέπεται να εισέρχονται στο πεδίο των διεθνών σχέσεων. Είναι καιρός επιτέλους και στην Ελλάδα να αποκτήσουμε μια στρατηγική μακράς διάρκειας, βασισμένη στα εθνικά μας συμφέροντα, και η οποία δεν θα αλλάζει από κυβέρνηση σε κυβέρνηση και από υπουργό σε υπουργό...
(*) Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος είναι αναπληρωτής τομεάρχης Εσωτερικών της Νέας Δημοκρατίας, αρμόδιος για θέματα Προστασίας του Πολίτη, βουλευτής Λαρίσης.