Τον περασμένο Μάρτιο, προκάλεσε αίσθηση η ανακοίνωση στο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο Παθολογίας του θεραπευτικού αλγόριθμου "Λάρισα" για την COVID-19 ("Larissa COVID-19 treatment algorithm").

Το εξατομικευμένο θεραπευτικό πρωτόκολλο, που εφαρμόζεται από την έναρξη της πανδημίας στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Λάρισας, βάζει "φρένο" στο βαρύ υπερφλεγμωνώδες σύνδρομο σε ασθενείς με κορωνοϊό και μειώνει σε εντυπωσιακό βαθμό την πιθανότητα διασωλήνωσης και θανάτου.

Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Γεώργιος Νταλέκος (φωτογραφία), είχε παρουσιάσει τότε τα προκαταρκτικά αποτελέσματα χορήγησης στους πρώτους 320 ασθενείς με μέτρια και βαριά COVID-19, από τους οποίους μόνο το 5,8% χρειάστηκε διασωλήνωση, ενώ η θνητότητα περιορίστηκε στο 5,1%.

Τα ποσοστά αυτά ήταν από 5 ως 7 φορές χαμηλότερα από ομάδα ελέγχου με αντίστοιχα χαρακτηριστικά (ηλικία, σωματικό βάρος, συννοσηρότητες και βαρύτητα νόσησης) που έλαβε την συμβατική θεραπεία.

Εννέα μήνες μετά, ο αλγόριθμος έχει εφαρμοστεί σε σχεδόν τετραπλάσιο αριθμό ασθενών (1.100) με τα ίδια εντυπωσιακά αποτελέσματα.

Στη συνέντευξή του στο iatronet.gr ο καθηγητής, και διευθυντής Ιατρικής Υπηρεσίας του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Λάρισας, αναφέρεται στα πλεονεκτήματα και στις ιδιαιτερότητες της μεθόδου, που βασίζεται σε κλινική εμπειρία 17 ετών σε άλλες αναπνευστικές λοιμώξεις.

Παράλληλα, μιλάει για τα πρώτα συμπεράσματα της θεραπείας με μονοκλωνικά αντισώματα που χορηγήθηκαν ήδη σε 5 ασθενείς στη Λάρισα, ενώ κάνει τις δικές του προβλέψεις για την εξέλιξη της πανδημίας και τη νέα απειλή που ακούει στο όνομα Όμικρον.

Ποιοι λαμβάνουν τον αλγόριθμο "Λάρισα"

Στην Παθολογική Κλινική του ΠΓΝΛ έχουν νοσηλευτεί από την έναρξη της πανδημίας περισσότεροι από 1.500 ασθενείς. Σε 1.100 από αυτούς έγινε εφαρμογή του θεραπευτικού πρωτοκόλλου που έχει αναπτυχθεί από την 11μελή επιστημονική ομάδα με επικεφαλής τον καθηγητή Νταλέκο.

Η Κλινική έχει εμπειρία σχεδόν 17 ετών στην εξατομικευμένη θεραπεία ασθενών με διάφορες αναπνευστικές λοιμώξεις, μέσω του συγκεκριμένου αλγόριθμου, ο οποίος έχει στόχο να σταματήσει το υπερφλεγμωνώδες σύνδρομο και την καταιγίδα κυτταροκινών που οδηγεί σε σοβαρή αναπνευστική ανεπάρκεια, πολυοργανική ανεπάρκεια, σε διασωλήνωση ή και θάνατο. Από τον Μάρτιο του 2020, η ομάδα ασχολήθηκε με την προσαρμογή του μοντέλου στην COVID-19 λοίμωξη.

"Τον Μάρτιο του 2021, δημοσιεύσαμε τα προκαταρκτικά ευρήματα από την εφαρμογή ενός έτους σε περίπου 320 ασθενείς. Τώρα, φτάσαμε περίπου στους 1.100 και παραμένουν τα ποσοστά χαμηλά διασωλήνωσης και θανάτου, περίπου στο 5% με 6%. Έχουν σωθεί πολλοί άνθρωποι", είπε στο iatronet.gr ο κ. Νταλέκος και πρόσθεσε πως το πρόβλημα βρίσκεται σε αυτούς τους ασθενείς που ανήκουν στα κριτήρια αποκλεισμού και δεν μπορούν να πάρουν τη θεραπεία.

"Περίπου 400 από όσους νοσηλεύσαμε δεν μπορούν να τη δεχτούν γιατί είναι ειδικοί άρρωστοι, όπως με μεταστατικό καρκίνο, με εγκεφαλικές μεταστάσεις, με νεφρική ανεπάρκεια που κάνουν αιμοκάθαρση, είναι ειδικές περιπτώσεις. Εκεί πηγαίνουμε με τις συμβατικές θεραπείες και εκεί η θνητότητα είναι όντως μεγαλύτερη".

Όπως εξηγεί ο καθηγητής, οι αλγόριθμοι που χρησιμοποιούνται σε όλα τα νοσοκομεία της χώρας, με βάση και τις κατευθυντήριες οδηγίες που δόθηκαν πρόσφατα από τρεις Επιστημονικές Εταιρείες, περιλαμβάνουν τα φάρμακα και τα κοκτέιλς του αλγορίθμου "Λάρισα", αλλά η διαφορά έγκειται στους συνδυασμούς και στον χρόνο χορήγησης.

Η μελέτη έχει σταλεί σε μέλη της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων και σε άλλους επιστήμονες. "Εμείς τα χρησιμοποιούμε νωρίτερα από όταν ο άρρωστος χρειάζεται high flow ή χρειάζεται να διασωληνωθεί, γιατί πιστεύουμε ότι σταματάμε αυτόν τον καταρράκτη και το βλέπουμε και στην πράξη ότι μειώνουμε τις διασωληνώσεις", είπε, διευκρινίζοντας πως "η χρήση και ο συνδυασμός φαρμάκων σε κάθε ασθενή με εξατομικευμένο τρόπο χρειάζεται πολύ μεγάλη εμπειρία. Εμείς ασχολούμαστε με αυτό τουλάχιστον 15 - 17 χρόνια για άλλα νοσήματα".

Μονοκλωνικά αντισώματα

Το ΠΓΝΛ είναι ανάμεσα στα 10 νοσοκομεία της χώρας που ξεκίνησαν τη χορήγηση μονοκλωνικών αντισωμάτων. Μια εβδομάδα μετά, έχουν λάβει θεραπεία οι πρώτοι πέντε ασθενείς, με νεοπλάσματα, με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια και άλλες νόσους.

Έπειτα από την δήλωση των γιατρών τους στην ειδική πλατφόρμα και την έγκριση από την αρμόδια επιτροπή, μετέβησαν σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο τεσσάρων κλινών του νοσοκομείου με προκαθορισμένο ραντεβού. Εκεί έγινε η έγχυση του φαρμάκου, σε μια διαδικασία που διαρκεί περίπου δύο ώρες, μαζί με την παρακολούθηση, και επέστρεψαν στα σπίτια τους.

"Είναι νωρίς ακόμα για συμπεράσματα, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχουν επανέλθει, είναι σε καλή κατάσταση, δεν έχουν κάνει πυρετό", είπε ο κ. Νταλέκος, υπογραμμίζοντας την ανάγκη να μη σταλεί λάθος μήνυμα αναφορικά με τη χρήση τόσο των μονοκλωνικών αντισωμάτων όσο και των χαπιών για την COVID-19. "Αυτά τα φάρμακα αφορούν την προσυμπτωματική νόσο, δηλαδή πριν εκδηλώσουν πλήρες σύνδρομο οι άρρωστοι.

Είναι περιπατητικοί άρρωστοι που δεν χρειάζονται νοσηλεία που δεν χρειάζονται οξυγόνο. Εκτός των άλλων είναι και δύσκολο να τους εντοπίσεις γιατί βρίσκονται στην κοινότητα. Όταν έχει εκδηλωθεί η νόσος και έχει περάσει η πέμπτη μέρα τα φάρμακα αυτά - και τα χάπια και τα μονοκλωνικά - δεν κάνουν απολύτως τίποτα", τόνισε.

Σε 2 - 3 μήνες θα επικρατήσει η Όμικρον

Ο κ. Νταλέκος χαρακτηρίζει ως αναμενόμενη εξέλιξη τον εντοπισμό του πρώτου κρούσματος της νέας παραλλαγής Όμικρον στην Ελλάδα και προβλέπει εξάπλωσή της το επόμενο διάστημα, με πιθανή επικράτησή της εντός 2 ως 3 μηνών. "Ήταν απολύτως βέβαιο ότι θα συμβεί. Μόνο αν κλείσεις τα σύνορα, όπως το Ισραήλ, μπορείς να προστατευτείς εν μέρει και αυτό δεν είναι ένα μέτρο πάρα πολύ λογικό στον σύγχρονο κόσμο, ούτε μπορείς να το διατηρήσεις για πολύ", σημειώνει.

Επισημαίνει ότι είναι πολύ νωρίς για ασφαλείς εκτιμήσεις αναφορικά με το αν η νέα παραλλαγή θα έχει αυξημένη νοσηρότητα και θνητότητα, ενώ σε ερώτηση αν αυτή θα φέρει 5ο κύμα της πανδημίας την άνοιξη απάντησε πως αυτό θα συμβεί αν δεν τηρούμε τα μέτρα κι αν δεν αυξηθούν οι εμβολιασμοί.

"Μέχρι στιγμής, οι πληροφορίες λένε ότι ο υπάρχων εμβολιασμός καλύπτει ή θα είναι σχετικά εύκολο οι εταιρίες να προσαρμόσουν το εμβόλιο. Μπορεί να χρειαστεί μια 4η αναμνηστική δόση με καινούργιο εμβόλιο αν αποδειχθεί τελικά ότι τα υπάρχοντα εμβόλια δεν καλύπτουν το στέλεχος. Το πιθανότερο όμως είναι ότι δεν θα χρειαστεί αυτό. Ο ΠΟΥ για να θεωρήσει ένα εμβόλιο αποδεκτό θέλει να έχει αποτελεσματικότητα πάνω από 50%. Είμαι σχετικά σίγουρος ότι θα καλύπτει τουλάχιστον 60% με 70%, οπότε θα είναι σημαντικό αν ανεβάσουμε το ποσοστό εμβολιασμού πάνω από το 80% με 85% στον γενικό πληθυσμό".

Άργησε ο υποχρεωτικός εμβολιασμός

Ο κ. Νταλέκος επικροτεί το μέτρο του υποχρεωτικού εμβολιασμού για τους άνω των 60 ετών με χρηματική ποινή για όσους δεν το κάνουν, υποστηρίζοντας μάλιστα πως άργησε να επιβληθεί. Διατυπώνει επιφυλάξεις για την τήρηση των μέτρων στα καταστήματα και τάσσεται υπέρ της λήψης μέτρων περιορισμού της κινητικότητας.

"Είναι προφανές ότι δεν μπορεί κανένα κράτος να έχει έναν αστυνομικό ή ελεγκτικές αρχές σε κάθε κατάστημα, εστιατόριο, μπαρ κλπ. Χωρίς περιορισμούς της κινητικότητας δεν πρόκειται να έχουμε πολύ σημαντικά μείωσης της διασποράς", είπε.

Σήμερα, η κατάσταση στη Λάρισα δείχνει σημάδια σταθεροποίησης με μείωση της τάξης των 15% - 20% στις εισαγωγές ασθενών, αλλά η κατάσταση παραμένει σοβαρή. Το 20% - 30% των ασθενών στην Παθολογική COVID είναι εμβολιασμένοι με δύο δόσεις, ενώ δεν νοσηλεύεται κανένας που να έχει κάνει και την 3η δόση. Οι ΜΕΘ είναι καλυμμένες και συνήθως οι διασηληνωμένοι εκτός ΜΕΘ μένουν 12 με 36 ώρες μέχρι να βρεθεί κρεβάτι.

Βασίλης Ιγνατιάδης (iatronet.gr)