«Στηρίζουμε τους συνανθρώπους μας με έργα και δράσεις μέσα από το ΠΕΠ Θεσσαλίας με πόρους 71,3 εκατ. ευρώ» ανέφερε ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας κ. Κώστας Αγοραστός παρουσιάζοντας τις δράσεις του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου στο Περιφερειακό Επιχειρησαικό Πρόγραμμα (ΠΕΠ) Θεσσαλίας 2014 – 2020. 

Το Π.Ε.Π. Θεσσαλίας 2014 – 2020 με συνολική δημόσια δαπάνη 401 εκατ. ευρώ, περιλαμβάνει πόρους 71,3 εκατ. ευρώ, συγχρηματοδοτούμενους από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, για κοινωνικές δράσεις που είναι σύμφωνες με τον Κανονισμό του ΕΚΤ και όπως περιγράφονται στο ΠΕΠ.Θ. 

Από το ποσό αυτό, 5,3 εκατ. ευρώ εντάσσονται στο στόχο «Προώθηση της βιώσιμης απασχόλησης υψηλής ποιότητας και υποστήριξης της κινητικότητας των εργαζομένων», αφορούν δηλαδή σε δράσεις στήριξης απασχόλησης. Οι πόροι αυτοί είναι πολύ περιορισμένοι – αντίστοιχα ισχύει σε όλα τα ΠΕΠ - και στοχεύουν σε εξειδικευμένες ανάγκες και όπως θα προκύψουν από Ολοκληρωμένα Προγράμματα που εκπονούνται στην περιφέρεια σύμφωνα με το ΠΕΠ.Θ. Ειδικότερα αφορούν σε δράσεις : 1) Προώθηση της αυτοαπασχόλησης, της επιχειρηματικότητας και της δημιουργίας επιχειρήσεων, συμπεριλαμβανομένων καινοτόμων πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, και 2) Προσαρμογή των εργαζομένων, των επιχειρήσεων και των επιχειρηματιών στις αλλαγές. Για την ενεργοποίησή τους προηγείται η ολοκλήρωση των ολοκληρωμένων σχεδίων του ΠΕΠ.Θ, και οριστικοποίηση του καθεστώτος διαχείρισής τους καθόσον εμπίμπουν στον τομέα κρατικών ενισχύσεων.  Ο υπόψη τομέας «απασχόλησης», καλύπτεται οριζόντια στη χώρα και με σημαντικούς πόρους, από το Τομεακό Πρόγραμμα του ΕΣΠΑ 2014-2020 (ΕΠΑΝΑΔ), που διαχειρίζεται από το αρμόδιο Υπουργείο και Υπηρεσία Διαχείρισης. Παράλληλα αναφέρουμε, ότι κάθε δράση εκπαίδευσης, κατάρτισης ή ανάπτυξης δεξιοτήτων, στον υπόψη στόχο ή και στον επόμενο που περιγράφεται παρακάτω, πρέπει να συμβαδίζει με την Μελέτη για την Διάγνωση των Αναγκών της Αγοράς Εργασίας στην Περιφέρεια Θεσσαλίας. 

Δεύτερη ομάδα των πόρων του ΕΚΤ στο ΠΕΠ.Θ είναι αυτή που αφορά στο στόχο «Προώθηση της κοινωνικής ένταξης και καταπολέμηση της φτώχειας και των διακρίσεων»  με προϋπολογισμό 65 εκατ. ευρώ. Εδώ περιλαμβάνονται δράσεις που αφορούν σε : 1) ενεργό ένταξη με σκοπό, μεταξύ άλλων, την προώθηση της ισότητας των ευκαιριών και της ενεργού συμμετοχής, και της βελτίωσης της απασχολησιμότητας, 2) Κοινωνικοοικονομική ενσωμάτωση περιθωριοποιημένων κοινοτήτων, όπως οι Ρομ, 3) Καταπολέμηση κάθε μορφής διακρίσεων και προώθηση της ισότητας των ευκαιριών, 4) Βελτίωση της πρόσβασης σε οικονομικά προσιτές, βιώσιμες και υψηλής ποιότητας υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων της υγειονομικής περίθαλψης και των κοινωνικών υπηρεσιών γενικού συμφέροντος, 5) Προαγωγή κοινωνικής επιχειρηματικότητας και επαγγελματικής ένταξης σε κοινωνικές επιχειρήσεις καθώς και προώθηση κοινωνικής οικονομίας και οικονομίας αλληλεγγύης προκειμένου να προωθηθεί η πρόσβαση στην απασχόληση, και 6) Στρατηγικές τοπικής ανάπτυξης με πρωτοβουλία τοπικών κοινοτήτων» (CLLDs).

Το σύνολο των δράσεων αυτού του στόχου προβλέπεται και είναι σε εναρμόνιση με την Περιφερειακή Στρατηγική για την Κοινωνική Ένταξη και την Καταπολέμηση της Φτώχειας (ΠΕΣΚΕ) που εγκρίθηκε τον 8ο/2015 από το Περιφερειακό Συμβούλιο Θεσσαλίας.  Αντίστοιχος στόχος (και πόροι)  δεν υπάρχει στο Τομεακό Πρόγραμμα, ως εκ τούτου το σύνολο των αναγκών που καταγράφονται στον τομέα – και εφόσον πληρούν τους όρους επιλεξιμότητας του ΕΚΤ και ΠΕΠ.Θ - πρέπει να καλυφθούν χρηματοδοτικά από το ΠΕΠ.Θ. Δυστυχώς λοιπόν οι πόροι είναι περιορισμένοι. Για το λόγο αυτό, απαιτείται να κατευθυνθούν με στόχευση σε ιεραρχημένες ανάγκες, που δίνουν μετρήσιμα αποτελέσματα, εξυπηρετούν τις ανάγκες των ωφελουμένων που είναι οι ευάλωτες κοινωνικά ομάδες και εκτελούνται με το μικρότερο δυνατόν κόστος.  

Μέχρι σήμερα έχουν ενταχθεί τα έργα : 1) «Παροχή υπηρεσιών φροντίδας και φιλοξενίας παιδιών (παιδικοί/ βρεφικοί / βρεφονηπιακοί σταθμοί, ΚΔΑΠ, κλ.π.) για άτομα που έχουν την ευθύνη φροντίδας παιδιών σε νοικοκυριά που απειλούνται από φτώχεια και κοινωνικό αποκλεισμό , για το έτος 2015 – 2016, στη Θεσσαλία», ποσού 6,5 εκ.ευρώ. Αφορά στους γονείς  με εισόδημα κάτω του ορίου της φτώχειας. (οι άνω του ορίου καλύπτονται από αντίστοιχο έργο του Τομεακού Προγράμματος). Για το σύνολο των ετών υπολογίζεται ότι η δράση αυτή θα απορροφήσει περίπου 17 εκ.ευρώ, σύμφωνα με την οριζόντια συμφωνία μεταξύ χώρας και Ευρωπαϊκής Επιτροπής. 2)  «Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης για παιδιά & εφήβους με νοητική υστέρηση ή/και αναπηρίες – Βρεφονηπιακοί Σταθμοί Ολοκληρωμένης Φροντίδας, για το έτος 2015 – 2016, στη Θεσσαλία», ποσού 366.000 ευρώ. Αντίστοιχα με την προηγούμενη δράση, αφορά σε γονείς  με εισόδημα κάτω του ορίου της φτώχειας, και προβλέπεται η ανά έτος συνέχισή της , σύμφωνα με τη συμφωνίας χώρας και Ε.Ε.  3) «Εξειδικευμένη εκπαιδευτική υποστήριξη για την ένταξη μαθητών με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, σχολικό έτος 2015 – 2016, στη Θεσσαλία» , ποσού 562.000 ευρώ. Η δράση δρα συμπληρωματικά με αντίστοιχη που χρηματοδοτεί το Τομεακό Πρόγραμμα του ΕΚΤ. 4)  4 Δομές Ισότητας, ως συνέχεια των ήδη συγχρηματοδοτουμένων από το ΕΣΠΑ 2007-2013, και για διάρκεια 3 έτη : 2 Κέντρα Συμβουλευτικής κακοποιημένων γυναικών (Δήμος Τρικκαίων και ΚΕΘΙ στη Λάρισα) και 2 Ξενώνες Φιλοξενίας (Δήμος Λαρισαίων και Δήμος Βόλου) με συνολικό ποσό 1.389.570  €, σύμφωνα με την εξειδίκευση της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων και της διαβούλευσης και συμφωνίας με την Ε.Ε. στο πλαίσιο συνέχισης λειτουργίας του «δικτύου» δομών της χώρας. 

Προχωράνε για έκδοση οι Προσκλήσεις που αφορούν σε : 1) ΚΗΦΗ , ως συνέχιση λειτουργίας των υφισταμένων δομών που συγχρηματοδοτήθηκαν στο ΕΣΠΑ 2007-2013, για διάρκεια 1 έτος και με Π/Υ 945.000 €, εν αναμονή του νέου εθνικού πλαισίου για τον τομέα. 2) «Συνέχιση λειτουργίας Κέντρων Διημέρευσης – Ημερήσιας Φροντίδας Ατόμων με Αναπηρία», κατ΄αναλογία με την προηγούμενη και για 3 έτη διάρκεια έργου, με Π/Υ 945.000 €.

Προς τελική εξειδίκευση είναι οι δράσεις που αφορούν στις 1) Δομές «Κέντρα Κοινότητας» με παραρτήματα για οικισμούς που διαμένουν Ρομά,  2) Δομές παροχής βασικών αγαθών, που αφορούν σε κοινωνικά παντοπωλεία και φαρμακεία βάσει της ΠΕΣΚΕ και της εξειδίκευσης που έγινε, με ποσό 952.000 ευρώ. Γι’ αυτές αναμένονται από το αρμόδια Υπουργεία (Οικονομίας και Εργασίας) οι οδηγοί εφαρμογής και άλλα οριζόντια θέματα για τη διαχείρισή τους, προκειμένου να μπορέσουν οι περιφέρειες να προχωρήσουν. Σημαντική παράλληλα είναι η ετοιμότητα των Δήμων που θα είναι οι βασικοί Δικαιούχοι , ώστε να ανταποκριθούν έγκαιρα για υποβολή προτάσεων και έναρξη έργων στις Προσκλήσεις που πρόκειται να εκδοθούν. 

Η δράση 1 αφορά σε 3 έτη λειτουργία και ειδικά στην περιφέρεια Θεσσαλία έχει σχεδιαστεί με πρόβλεψη να καλύψει και τους 25 Δήμους και όλους τους οικισμούς Ρομά. Το κόστος 3ετίας για τα 8 παραρτήματα Ρομά (συνέχιση λειτουργίας των υφισταμένων) είναι 1,85 εκατ .ευρώ για την τριετία, ενώ για τα Κέντρα Κοινότητας 3,4 εκατ .ευρώ. 

Άλλες δράσεις που επεξεργάζονται για προώθηση είναι δράσεις που αφορούν σε  μέτρα ενίσχυσης της διαχειριστικής ικανότητας και της ενθάρρυνσης συμμετοχής των κοινωνικών εταίρων στο ΠΕΠ.Θ, δράσεις που αφορούν σε συμβουλευτική, κατάρτιση και απόκτηση εργασιακής  - επαγγελματικής εμπειρίας και στο πλαίσιο ολοκληρωμένου σχεδιασμού ή και Ο.Χ.Ε.,  δράσεις προώθησης στην απασχόληση ευπαθών ομάδων που βρίσκονται σε περιθωριοποίηση, λοιπές προνοιακές δομές, δράσεις τομέα υγείας , δράσεις κοινωνικής επιχειρηματικότητας (όπου τελούμε εν αναμονή ολοκλήρωσης του σχετικού νομοθετικού πλαισίου), δράσεις ολοκληρωμένων τοπικών προγραμμάτων κ.α.  

Βασικό σημείο του όλου σχεδιασμού αλλά κυρίως της ενεργοποίησης, σχεδόν για το σύνολο των δράσεων του Τομέα «κοινωνική ένταξη – αντιμετώπιση της φτώχειας» είναι ότι εξαρτώνται άμεσα από την εθνική στρατηγική, αποφάσεις – εξειδικεύσεις – νομοθετικές ρυθμίσεις αρμοδιότητας κεντρικών υπηρεσιών και υπουργείων. Στο πλαίσιο αυτό, δεν είναι δυνατόν να προχωρήσουν δράσεις χωρίς να έχουν «κλείσει» κεντρικά ζητήματα, και για το λόγο αυτό η περιφέρεια Θεσσαλίας συνεργάζεται συνεχώς με κάθε αρμόδιο φορέα. Ωστόσο σημειώνονται σημαντικές καθυστερήσεις, που πλέον πρέπει να ανατραπούν, προκειμένου το συντομότερο δυνατόν να «βγουν» πραγματικά οι δράσεις στους φορείς τους και κυρίως στον πληθυσμό – ευάλωτο – που αφορούν.