«Βαθιά απογοήτευση και θλίψη» για την απόφαση των τουρκικών αρχών να μετατρέψουν στην Αγία Σοφία από μουσείο σε τζαμί, εκφράζει ο Δήμαρχος Λαρισαίων Απόστολος Καλογιάννης, σε επιστολή του προς τον Διευθυντή του Ινστιτούτου Δια βίου Μάθησης της UNESCO κ. Ντέιβιντ Ατσοαρένα, στο οποίο ως γνωστόν, μετέχει και ο Δήμος Λαρισαίων.  

Στην επιστολή του, επίσης, ο κ. Καλογιάννης, ζητά την ανάληψη πρωτοβουλιών από την UNESCO και από το Δίκτυο των Πόλεων που Μαθαίνουν, όπου μετέχει η Λάρισα, με στόχο «την αποτροπή μιας πορείας υπονόμευσης ενός οικουμενικού συμβόλου». 

Αναλυτικά η επιστολή του Δημάρχου Λαρισαίων στον κο. Ατσοαρένα έχει ως εξής: 

Κε Διευθυντά,

Με την παρούσα επιστολή θα θέλαμε να εκφράσουμε τη βαθιά μας απογοήτευση και θλίψη για την απόφαση των τουρκικών αρχών να αλλάξουν το καθεστώς ενός μοναδικού μνημείου παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. με ιδιαίτερο συναισθηματικό και συμβολικό χαρακτήρα, της Αγίας Σοφίας. Παράλληλα ζητούμε την κινητοποίηση των πόλεων του Δικτύου των Learning Cities της UNESCO για την προστασία του.  

Η Αγία Σοφία αποτελεί ένα σύμβολο πανανθρώπινο. Οικοδομήθηκε επί Αυτοκράτορα Ιουστινιανού και για περισσότερα από 1000 χρόνια αποτέλεσε τον μεγαλύτερο Βυζαντινό Καθεδρικό Ναό. Τα τελευταία 86 χρόνια λειτουργούσε ως μουσείο, αποτελώντας ένα μοναδικό μνημείο, με οικουμενικό χαρακτήρα, σημείο συνάντησης θρησκειών και πολιτισμών.

Από το 1985 με απόφαση της UNESCO, η Αγία Σοφία έχει ενταχθεί στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς ως μουσείο, γεγονός που συνεπάγεται συγκεκριμένες δεσμεύσεις και υποχρεώσεις.

Η απόφαση για την μετατροπή της Αγίας Σοφίας από μουσείο σε τζαμί υπονομεύει την εξέχουσα οικουμενική αξία της. Αποτελεί βαρύ πλήγμα κατά ενός πολύτιμου και μοναδικού μνημείου της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO, σύμβολο των ανθρώπινων αξιών που θα έπρεπε να επικρατούν στο σημερινό ταραχώδη κόσμο μας. Ο οικουμενικός της χαρακτήρας κινδυνεύει να χαθεί και είναι πιθανό ότι θα ακολουθήσουν και άλλες ενέργειες που θα προκαλέσουν και νέες εντάσεις και αντιπαραθέσεις στην ήδη επιβαρυμένη περιοχή μας. Αντίστοιχες καταστάσεις παρατηρούμε με ανησυχία τα τελευταία χρόνια και με άλλα μνημεία που καταστρέφονται, κάνοντας τον κόσμο μας πιο φτωχό.

Η Λάρισα, η πόλη μας, είχε την τιμή να αποτελέσει μία από τις πρώτες πόλεις που έγιναν μέλος του δικτύου, πιστεύοντας βαθιά στις αξίες της αλληλοκατανόησης, της δημοκρατίας και της συνεργασίας πόλεων και κρατών. Είμαστε ευγνώμονες  για την αναγνώριση των προσπαθειών μας με την βράβευσή μας το 2017 στο Cork της Ιρλανδίας, αλλά και με τον ορισμό μας ως πόλη –παγκόσμια συντονίστρια στη θεματική Citizenship Education. Πιστεύουμε ότι για την οικοδόμηση μιας παγκόσμιας κοινωνίας αλληλεγγύης και δημοκρατίας χρειάζονται τοπικές κοινωνίες με ενεργούς και ευαισθητοποιημένους πολίτες. Πόλεις που Μαθαίνουν να επικοινωνούν, να συνεργάζονται, ανοίγοντας δρόμους με πίστη στις πανανθρώπινες αξίες και προστατεύοντας την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά. Χρέος μας να την κληροδοτήσουμε ατόφια στις επόμενες γενεές.

Τα όσα συμβαίνουν σήμερα υπονομεύουν τις κατακτήσεις της παγκόσμιας κοινότητας. Ενισχύουν το φανατισμό, ακυρώνουν το δημοκρατικό διάλογο, δυναμιτίζουν τις προσπάθειες για συνεννόηση μεταξύ των λαών. Θεωρούμε απαραίτητη και επιβεβλημένη την ανάληψη συγκεκριμένων πρωτοβουλιών από την UNESCO, αλλά και από το δίκτυό μας για την αποτροπή μιας πορείας υπονόμευσης ενός οικουμενικού συμβόλου, την  ενημέρωση των πόλεων του δικτύου, αλλά και την ανάπτυξη ενός ευρύτατου διαλόγου για την προστασία της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και τις ευθύνες μας απέναντι στις επόμενες γενεές.