Στον σημερινό γιορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας την πρώτη, τιμητική θέση πρέπει να έχει η Γυναίκα της Εθνικής Αντίστασης. Η αγωνίστρια, που ήταν ταυτόχρονα και μάνα και εργαζόμενη, κυρίως αγρότισσα, αλλά και η σπουδάζουσα ή σπουδαγμένη. Όλες μαζί στην πρώτη γραμμή της μάχης, αλλά και στα μετόπισθεν, για τη λευτεριά της πατρίδας, αλλά και την επιβίωση του λαού (από τα 3.000.000 μέλη της Εθνικής Αλληλεγγύης 1.740.000 ήταν γυναίκες).
Θα θυμόμαστε πάντα με πόσο πάθος μιλούσε για τις ηρωίδες γυναίκες-μαχήτριες ο Λάζαρος Αρσενίου στις εκδηλώσεις μας στο Μουσείο Εθνικής Αντίστασης.
Οι άβγαλτες κοπέλες της ελληνικής επαρχίας έσπασαν τα δεσμά που τις κρατούσαν αιώνες ολόκληρους σκλάβες του σπιτιού, γίναν ελεύθερα άτομα και πρωταγωνίστριες στον εθνικό και λαικό ξεσηκωμό.
Η Ελλάδα υπήρξε η μοναδική χώρα στην Ευρώπη, στην οποία η Εθνική Αντίσταση συνοδεύτηκε από ανατροπές σε κοινωνικές δομές και παγιωμένες νοοτροπίες. Λέει ο Κ. Μαρξ ότι η στάση απέναντι στη γυναίκα σε μια κοινωνία είναι καθρέφτης του πολιτισμού, του βαθμού πολιτισμικής ανάπτυξης της Ανθρωπότητας.
Στην αρχή η συμμετοχή των γυναικών ήταν κάτι σκανδαλιστικό. Τελικά, όμως, το αντιστασιακό κίνημα τις αγκάλιασε ως ισότιμα μέλη του. Το ίδιο συνέβη και κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου. Όταν οι γυναίκες εντάχθηκαν στο Δημοκρατικό Στρατό και πολέμησαν με γενναιότητα, φυλακίστηκαν, βασανίστηκαν, εκτελέστηκαν. Σε όλη την περίοδο της Εθνικής Αντίστασης έγιναν τεράστια βήματα στη γυναικεία χειραφέτηση και στη δυναμική είσοδο της γυναίκας στην πολιτική, κοινωνική και οικονομική ζωή της χώρας.
Μην ξεχνάμε τον υποδειγματικό τρόπο που οργάνωσαν τη ζωή τους οι 5.000 γυναίκες που πέρασαν εξόριστες από το Τρίκερι το 1949, μαζί με τα μωρά τους και τις κακουχίες και τα βασανιστήρια από τους δεσμώτες τους: μπάνιο καθημερινά, θέατρο, ζωγραφική, ξένες γλώσσες, μαθήματα για αναλφάβητες, αλλά και κοπτικής-ραπτικής και άλλες μοναδικές στιγμές αλληλεγγύης.
Μην ξεχνάμε, ακόμα, το μεγαλείο 284 αγροτισσών από χωριά γύρω από τη Λάρισα που στις 10/8/1944 οργάνωσαν συλλαλητήριο διαμαρτυρίας εναντίον των Γερμανικών Αρχών, που είχαν απαγορεύσει στον ΕΕΣ να στέλνει τρόφιμα και φάρμακα του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού στα χωριά τους, χαρακτηρίζοντάς τα ανταρτοκρατούμενα. Επικεφαλής ήταν ο παπάς του Συκουρίου. Συνελήφθησαν και κρατήθηκαν στο στρατόπεδο της Λάρισας, για να μεταφερθούν στη Γερμανία ως όμηροι προς εργασία, αλλά η μεταφορά ματαιώθηκε (Φλούντζης,1977).Παρόμοιες διαμαρτυρίες από γυναίκες έγιναν στα Τρίκαλα και στον Τύρναβο.
Ως επίλογος, το μελοποιημένο ποίημα του νεαρού Ευρυτάνα ποιητή, φοιτητή της Νομικής, πρωτοαντάρτη του Άρη Βελουχιώτη, του ηρωικού Δώρη Άνθη (Νίκου Ζωγραφόπουλου):
ΣΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ
«Δούλευε, δούλευε γυναίκα
πολέμα μια ψυχή για δέκα
σ’ αυτόν τον κόσμο το σκληρό
από το σπίτι στο εργαστήρι
μεσ’ στο χιονιά, μεσ’ στο λιοπύρι
δίχως να βρεις αναπαυμό.
Γυναίκα της αγάπης το λουλούδι
του βίου χάδι και τραγούδι
πιστή συντρόφισα γλυκειά
πολέμα για να ζήσης τα παιδιά σου
πολέμα για τη λευτεριά σου»