Με αφορμή τη συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής, του νομοσχεδίου του Υπουργείου Πολιτισμού για τον επαναπατρισμό αρχαιοτήτων στην Ελλάδα, η Γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής και Βουλευτής Λάρισας, Ευαγγελία Λιακούλη, τοποθετήθηκε, επισημαίνοντας τα εξής :

«Η προστασία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς αποτελεί εθνικό χρέος, για τη χώρα, την ιστορική και πολιτιστική μας ταυτότητα, τον ελληνικό λαό, τις νέες και μέλλουσες γενιές.

Ο αγώνας της Πολιτείας, για τον επαναπατρισμό των αρχαιοτήτων μας, σύμφωνα με τουςμκανόνες του διεθνούς δικαίου και τις διατάξεις για την προστασία των πολιτιστικών αγαθών, πρέπει να είναι μόνιμος και διαρκής.

Είναι σαφές, και νομίζω ότι κανείς δεν θα διαφωνήσει, ότι ο επαναπατρισμός των 161 κυκλαδικών αρχαιοτήτων εξαιρετικής σημασίας που βρίσκονται σήμερα στη Νέα Υόρκη, είναι επιβεβλημένη.

Ο προβληματισμός μας έγκειται στον τρόπο που επιλέγει το Υπουργείο να υλοποιήσει τον επαναπατρισμό αυτό και οι ειδικότερες συμφωνίες για τη διαχείριση των αρχαιοτήτων τα επόμενα χρόνια.

Τα ζητήματα που εγείρονται είναι τόσο νομικά όσο και ουσιαστικά, η σοβαρότητα των οποίων δεν μας επιτρέπει να μην είμαστε επιφυλακτικοί

Ειδικότερα,

Από νομικής άποψης:

∙Η Συμφωνία υπογράφεται με βάση τους όρους του εκατομμυριούχου συλλέκτη,

∙Στη Σύμβαση εφαρμοστέο δίκαιο προβλέπεται το ελληνικό και αρμόδια τα δικαστήρια της Αθήνας, ενώ στη Σύμβαση Εισφοράς, εφαρμοστέο το δίκαιο της Νέας Υόρκης.

∙Το Δημόσιο είναι απλό συμβαλλόμενο μέρος της σύμβασης, χωρίς συμβατική ανωτερότητα.

∙Δεν υπάρχει καμία εισήγηση των αρμόδιων υπηρεσιών του Υπουργείου.

Από πλευράς ουσίας:

∙Η σύμβαση βρίσκεται σε παρέκκλιση από τις κείμενες διατάξεις που προβλέπει ο αρχαιολογικός νόμος για τη διεκδίκηση των αρχαιοτήτων, το δανεισμό, την κατοχή τους από τρίτο.

∙Δεν ελέγχεται η νομιμότητα της κυριότητας της συλλογής

∙Η συλλογή ‘επαναπατρίζεται’ κατ’ όνομα, αφού, ουσιαστικά παραμένει για 25 ή 50 χρόνια στο ΜΕΤ, υπό μορφή δανεισμού.

∙Απορίες γεννιούνται πλέον και για άλλες διεκδικήσεις, ακόμα και για τα γλυπτά του Παρθενώνα.

Η Ελλάδα της Δημοκρατίας, του Πολιτισμού και του Φωτός, είναι παντού και πρέπει να διατηρήσει όλα τα στοιχεία της, όλα τα μνημεία της, όλα τα δημιουργήματά της, για να υπάρχει η συνέχειά της μέσα στο χρόνο, μέσα στις γενιές και στην Ιστορία.

Όμως, όλα αυτά πρέπει να γίνουν με σεβασμό στην υπάρχουσα νομοθεσία και το διεθνές δίκαιο, διασφαλίζοντας, ταυτόχρονα, το δημόσιο συμφέρον»