Έχετε σαστίσει κι εσείς που τα Χριστούγεννα ήρθαν πριν καν προλάβετε να αγοράσετε στολίδια για το δέντρο; Ίσως το έχετε αισθανθεί -αλλά δεν δώσατε μεγάλη σημασία- πως, κάθε χρόνο, η γιορτή με τα μελομακάρονα, τα λαμπιόνια και τους καλικάντζαρους φτάνει ολοένα γρηγορότερα. Έτσι, αν για τους μικρούς μας φίλους φαντάζει αιώνας μέχρι ο Άγιος Βασίλης να τους φέρει το δώρο, για τους ενήλικες, δεδομένων και των συνήθως υψηλών θερμοκρασιών για την εποχή, η μετάβαση από το καλοκαίρι στον χειμώνα γίνεται σε χρόνο… ανύποπτο.
«Ο τρόπος που βιώνουμε το πέρασμα του χρόνου αλλάζει καθώς μεγαλώνουμε, με αποτέλεσμα να έχουμε συχνά την αίσθηση ότι “ανεβάζει ταχύτητες”» σημειώνει σε άρθρο της στο Conversation η Ruth Ogden, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πειραματικής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Liverpool John Moores. Το επιβεβαιώνουν άλλωστε και επιστημονικές μελέτες: η πίεση από τις υποχρεώσεις της ενήλικης ζωής όσο και η απόκτηση παιδιών «επιταχύνουν» το γύρισμα των σελίδων στο ημερολόγιο. Και οι παράγοντες που διαμορφώνουν αυτή την αίσθηση «επίσπευσης» δεν σταματούν εδώ.
Η Μνήμη
Οι αλλαγές στον τρόπο που λειτουργεί η μνήμη με την πάροδο των χρόνων αποτελεί έναν βασικό παράγοντα αφού βασιζόμαστε σε αυτήν για να εκτιμήσουμε τη διάρκεια του χρόνου. «Στηρίζουμε την εκτίμησή μας στο πόσες αναμνήσεις σχηματίσαμε κατά τη διάρκεια μιας περιόδου που μας ενδιαφέρει, είτε επρόκειτο για μια εκδρομή με το αυτοκίνητο είτε για μια ερωτική σχέση» εξηγεί η Δρ Ogden και προσθέτει πως όσο λιγότερες οι αναμνήσεις, τόσο συντομότερο αποτυπώνεται το χρονικό διάστημα.
«Η μνήμη εξασθενεί και οι αναμνήσεις σβήνουν καθώς μεγαλώνουμε» είναι ο τίτλος παλαιότερου άρθρου του ygeiamou σχετικά με έρευνα που κατέληγε ότι όσο μικρότερο είναι το συναισθηματικό φορτίο μιας ανάμνησης, τόσο περισσότερο θα ξεθωριάσει. Όσο μεγαλώνουμε λοιπόν και οι συγκινήσεις μας περιορίζονται -είμαστε άλλωστε λιγότερο πρόθυμοι για νέες εμπειρίες- μοιάζει εύλογο να αισθανόμαστε ότι ο χρόνος κύλησε σαν το νερό μέχρι τα Χριστούγεννα.
Η Ρουτίνα
Εφόσον όσα κάνουμε επηρεάζουν και την αντίληψή μας για τον χρόνο, η τελευταία θα διαταραχθεί από τυχόν μεταβολές στην καθημερινή μας ρουτίνα. Ο χρόνος ρέει με σταθερό ρυθμό όταν η ημέρα κυλά κατά τα προβλεπόμενα. «Έγινε εμφανές σε παγκόσμιο επίπεδο κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Τη μια στιγμή συνεχίζαμε όλοι την καθημερινότητά μας και, ξαφνικά, η ρουτίνα μας αναστατώθηκε…» σχολιάζει η καθηγήτρια και επικαλείται σχετικά ευρήματα από το Μπουένος Άιρες και τη Βαγδάτη, διευκρινίζοντας πως, μολονότι τα Χριστούγεννα δεν προκαλούν ίδιου βαθμού αναστάτωση με μια παγκόσμια πανδημία, διαταράσσουν και πάλι τις συνήθειές μας.
Οι Υποχρεώσεις
Ο χρόνος μέχρι τα Χριστούγεννα θα κυλήσει βασανιστικά για τα παιδιά που μετρούν τις μέρες μέχρι τη «γιορτή της χαράς». Με εξαίρεση όσους ξεκινούν την αντίστροφη μέτρηση από το καλοκαίρι ήδη -και το γνωστοποιούν με σχετικές αναρτήσεις στα social media– οι περισσότεροι ενήλικες δεν θα δείξουν ιδιαίτερο ενθουσιασμό, τουλάχιστον όχι μέχρι το 15ήμερο πριν τα Χριστούγεννα. Στην πλειοψηφία τους, θα μείνουν «χαμένοι» στις καθημερινές υποχρεώσεις, τις πολλαπλάσιες από την πρόοδο της τεχνολογίας που μας επιτρέπει να διεκπεραιώνουμε δουλειές πιο γρήγορα από ποτέ. Σύμφωνα με τη Δρ Ogden «αυτή η επιτάχυνση του ρυθμού της ζωής τα τελευταία 20 χρόνια μπορεί επίσης να συμβάλλει στην αίσθηση ότι τα Χριστούγεννα έρχονται πολύ σύντομα».
Κάπως έτσι, ενώ για τα παιδιά τα Χριστούγεννα είναι μια συνταγή «μαγείας», για τους ενήλικες η συνταγή περιπλέκεται και περιλαμβάνει ώρες προγραμματισμού, προετοιμασιών, αγορών, τυλίγματος δώρων και μαγειρέματος, ένα σύνολο μεγάλης και βασανιστικής πίεσης.
Το Εμπορικό Πνεύμα
Μπορεί το ημερολόγιο της χριστιανικής πίστης να τοποθετεί τα Χριστούγεννα στις 25 Δεκεμβρίου, για τις βιτρίνες των καταστημάτων και κάθε μορφής marketing η γιορτή έρχεται πολύ νωρίτερα, κατά τις αρχές του Νοεμβρίου ή -γιατί όχι;- τα τέλη Οκτωβρίου. «Η κυριολεκτική μετατόπιση του χρονοδιαγράμματος των Χριστουγέννων ενισχύει αναμφίβολα την αίσθηση ότι τα Χριστούγεννα έρχονται νωρίτερα» καταλήγει η καθηγήτρια.
.gif)
