«Είναι ιστορικές οι στιγμές που ζούμε και πρέπει να κάνουμε το βήμα προς τα εμπρός που θα μετατρέψει αυτή την ενεργειακή κρίση, σε ευκαιρία επιβίωσης και ανάπτυξης για την αυτοδιοίκηση και τις κοινωνίες». Τα παραπάνω σημείωσε ο Δήμαρχος Φαρσάλων κ. Μάκης Εσκίογλου, ως βασικός εισηγητής στο Ετήσιο Τακτικό Συνέδριο της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Θεσσαλίας, με αντικείμενο την ενεργειακή κρίση και τον αντίκτυπο στην αυτοδιοίκηση.
Ο κ. Εσκίογλου τόνισε μεταξύ άλλων πως «ο λογαριασμός δεν βγαίνει. Η ενεργειακή κρίση μας βρήκε ως κράτος απροετοίμαστους, ενώ την ίδια ώρα η πολιτεία δεν έχει στηρίξει ουσιωδώς σημαντικές δομές όπως οι δημοτικές επιχειρήσεις που προσφέρουν υπηρεσίες πρώτης γραμμής, όπως το νερό.
Το κεντρικό κράτος αξιώνει από τους δήμους οριζόντια μείωση κατανάλωσης της τάξης το 10% θέτοντας μάλιστα και ποινές για όσους δε συμμορφωθούν. Και τι λέμε όλοι εμείς που γνωρίζουμε το πόσο απέχει η θεωρία από την πράξη; Από που μπορούμε να «κόψουμε» αυτή τη σημαντική ποσότητα ενέργειας; Η αυθόρμητη απάντηση είναι από τον δημοτικό φωτισμό. Αλήθεια όμως πόσο υπεύθυνο ακούγεται αυτό όταν ξεχνάμε το λόγο για τον οποίο υπάρχει αυτός ο φωτισμός; Εδώ δεν εγείρονται θέματα ασφάλειας για τους πολίτες, για τις μετακινήσεις;
Την ίδια ώρα η παράλληλη πληθωριστική κρίση απειλεί τα έργα μας, έχει διογκώσει τις οικονομικές μας υποχρεώσεις μας βάζοντας στον Προκρούστη τους προϋπολογισμούς μας. Έργα πάνε πίσω, έργα εγκαταλείπονται… Ο προβληματισμός είναι τεράστιος… Και συγχρόνως, αρκετοί από τους παρόχους έχουν αφήσει πολλούς δήμους χωρίς να τους αποδώσουν τα ανταποδοτικά που εισπράττουν μέσω του ρεύματος.
H αύξηση του ενεργειακού κόστους των Δ.Ε.Υ.Α. είναι πλέον μη διαχειρίσιμη, αφού, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ε.Δ.Ε.Υ.Α., το ενεργειακό κόστος έχει εκτιναχθεί από τον Αύγουστο του 2021 μέχρι σήμερα και αποτελεί περίπου το 40% του λειτουργικού κόστους των Δ.Ε.Υ.Α., από 20% που ήταν πριν. Το πρόσθετο κόστος που δημιουργήθηκε για το σύνολο των Δ.Ε.Υ.Α. από την εφαρμογή της ρήτρας αναπροσαρμογής, από τον Αύγουστο του 2021 μέχρι τον Ιούλιο του 2022 ξεπερνά τα 100 εκατ. ευρώ, ενώ μετά την «φαινομενική» κατάργηση της ρήτρας από τον Αύγουστο του 2022, «φαινομενική» γιατί πρακτικά η ρήτρα αναπροσαρμογής ενσωματώθηκε στην τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας, το πρόσθετο κόστος για το σύνολο των Δ.Ε.Υ.Α. είναι τουλάχιστον 8 εκατ. ευρώ ανά μήνα, καθώς οι επιδοτήσεις του ΥΠΕΝ για τις Δ.Ε.Υ.Α. ήταν και παραμένουν σε χαμηλό επίπεδο.
Δε θα σταθώ άλλο όμως στις συνέπειες αυτής της τέλειας καταιγίδας όπως την χαρακτήρισα και πριν. Θα εστιάσω στην θετική ατζέντα, προσπαθώντας να δω, όσο αυτό είναι εφικτό, το ποτήρι μισογεμάτο».
«ΝΑ ΔΟΥΜΕ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ ΩΣ ΕΥΚΑΙΡΙΑ»
Συνεχίζοντας ο Δήμαρχος Φαρσάλων τόνισε πως «πρέπει λοιπόν να δούμε την κρίση ως ευκαιρία. Να αξιοποιήσουμε τη συγκυρία και το διαρκώς αναθεωρούμενο θεσμικό πλαίσιο προς όφελος της αυτοδιοίκησης. Έχουν γίνει πολύ σημαντικά βήματα στον τομέα των ενεργειακών κοινοτήτων και δε σας κρύβω πως ως δήμος Φαρσάλων κάναμε πολλά βήματα, μαζί με τον όμορο δήμο Αλμυρού, με τον φίλο μου και συνάδελφο Βαγγέλη Χατζηκυριάκο, ώστε να προχωρήσουμε από κοινού ένα εγχείρημα που ως πρώτο στόχο θα έχει τη δημιουργία ενός φωτοβολταϊκού πάρκου. Ο νομοθέτης είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, θα ήθελα όμως περισσότερη απλοποίηση στις διαδικασίες. Προσέξτε, απλοποίηση, όχι προχειρότητες που θα ανοίξουν κερκόπορτες στην αδιαφάνεια. Γιατί βρισκόμαστε κυριολεκτικά σε έναν πόλεμο και μάλιστα στην πρώτη γραμμή του μετώπου. Και αν αποτύχουμε εμείς ως δήμοι, ο αντίκτυπος θα είναι άμεσος και δραματικός στην κοινωνία. Δε ζητάμε δανεικά και αγύριστα, ούτε επαιτούμε. Ζητάμε τα εργαλεία εκείνα που θα μας οδηγήσουν στη μέγιστη δυνατή ενεργειακή και οικονομική μας αυτονόμηση ως αυτοδιοικητικά κύτταρα.
Υπό αυτό το σκεπτικό η πρότασή μας ως ΠΕΔ είναι όχι απλά λογική, αλλά και επιβεβλημένη. Να δούμε επιτέλους αυτή την κοινή υπουργική απόφαση που θα μας επιτρέπει ως δήμους να πάρουμε δάνεια για να κάνουμε έργα εξοικονόμησης ενέργειας. Χωρίς προσκόμματα και βέβαια χωρίς να εξετάζεται η πιστοληπτική ικανότητα. Δεν είμαστε ιδιώτες, ούτε επιχειρήσεις με σκοπό το κέρδος. Δεν μπορεί το κράτος να μας αντιμετωπίζει ως τέτοιους. Ζητάμε ένα εργαλείο για να βάλουμε ακόμη περισσότερο πλάτη στο πρόβλημα. Κι έτσι, η εξοικονόμηση που ζητά το υπουργείο δε θα είναι 10% αλλά πολύ μεγαλύτερη! Δύο υπογραφές είναι λοιπόν, ας τις βάλουν για να μας λύσουν τα χέρια!»
ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΡΑΣΙΝΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΧΩΡΙΣ ΠΡΑΣΙΝΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Ο κ. Εσκίογλου επέμεινε στην ανάγκη για περισσότερα κίνητρα για επενδύσεις στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέγειας, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «η πράσινη ανάπτυξη είναι το μέλλον, είναι η αειφορία. Και πράσινη ανάπτυξη χωρίς πράσινη ενέργεια δε μπορεί να υπάρξει. Ας μας δώσουν ακόμη περισσότερα κίνητρα για έργα και επενδύσεις στην πράσινη ενέργεια και φυσικά προτεραιότητα σε ότι αφορά το βεβαρημένο δίκτυο διανομής ενέργειας.
Όσο προχωράμε το εγχείρημα της Ενεργειακής Κοινότητας βλέπουμε ότι λύσεις πάντα υπάρχουν, αρκεί να υπάρχει καλή θέληση και διάθεση για συνεργασία απ’ όλες τις πλευρές. Εμείς για παράδειγμα, στο φωτοβολταϊκό που θέλουμε να φτιάξουμε με τον Δήμο Αλμυρού θα «κουμπώσουμε» στη μεσαία τάση που αυτή τη στιγμή έχει ακόμη «χώρο» στον Θεσσαλικό κάμπο.
Συνοψίζοντας, είναι επιβεβλημένη και η ενίσχυση σε όλα τα επίπεδα από το κεντρικό κράτος, αλλά δε θέλω να εστιάσω μόνον στο απολύτως αναγκαίο και ρεαλιστικό μεν, αλλά μη παραγωγικό αίτημα της επιπρόσθετης χρηματοδότησης.
Γιατί ναι, χρήματα χρειαζόμαστε, οι λογαριασμοί έχουν ξεφύγει, τα σχολειά μας κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς θέρμανση στο χειμώνα που έρχεται. Μόνο για το Δήμο Φαρσάλων, υπολογίστηκε ότι το επιπρόσθετο ενεργειακό κόστος ανέρχεται στις 700.000 ευρώ!
Θα ήθελα ωστόσο να εστιάσω στα περισσότερο παραγωγικά ζητήματα που προαναφέρθηκα. Θα ήθελα να προχωρήσουμε τάχιστα όσο το δυνατό περισσότερες και μεγαλύτερες επενδύσεις στο χώρο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Γιατί εκεί τα χρήματα των πολιτών όχι μόνον θα πιάσουν τόπο, αλλά θα αποτελέσουν και ένα διαχρονικό αναπτυξιακό θεμέλιο, πάνω στο οποίο θα στηθεί σε νέες, πιο στέρεες βάσεις, η αυτοδιοίκηση του μέλλοντος. Βέβαια παράλληλα με την επιβεβλημένη αλλαγή νοοτροπίας απ’ όλους μας και με την εμπέδωση ότι και η ελάχιστη σπατάλη κοστίζει σημαντικά και υποθηκεύει το μέλλον. Να καταλάβουμε όλοι εμείς και να μεταφέρουμε και στην κοινωνία πως οι εποχές των παχέων αγελάδων έχουν περάσει ανεπιστρεπτί.»
Το Ετήσιο Τακτικό Συνέδριο της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Θεσσαλίας έλαβε χώρα σε ξενοδοχείο, στο Καστράκι του Δήμου Μετεώρων.