Την ώρα που το τέταρτο κύμα της πανδημίας δοκιμάζει ξανά τις αντοχές του συστήματος Υγείας, οι ανάγκες νοσηλείας ασθενών COVID-19 αρχίζουν να πιέζουν τη δυνατότητα αντιμετώπισης άλλων ασθενειών.
Στη Θεσσαλονίκη και σε άλλες περιοχές της Βόρειας Ελλάδας και της Θεσσαλίας, ήδη αναβάλλονται χειρουργεία, όπως συνέβη και στα προηγούμενα κύματα.
Με δεδομένο ότι το 90% των ασθενών που νοσηλεύονται στις ΜΕΘ είναι ανεμβολίαστοι, ο καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, Χρήστος Χατζηχριστοδούλου, στη συνέντευξή του στο Ιatronet, θέτει ευθέως το ερώτημα: "Ένας άνθρωπος, που πρέπει να χειρουργηθεί για ανεύρισμα κοιλιακής αορτής, γιατί αλλιώς κινδυνεύει να πάθει ρήξη και να πεθάνει, δεν χειρουργείται επειδή πήρε τη θέση του ένας 80χρονος ανεμβολίαστος, που είχε την δυνατότητα να προστατευτεί και δεν το έκανε. Μπορεί να ακουστεί σκληρό, αλλά το θέτω ως ερώτημα: είναι ηθικό; Γιατί να έχει προτεραιότητα; Μήπως κάποια στιγμή αυτοί που δεν εμβολιάζονται πρέπει να αναλάβουν και τις ευθύνες τους;", ανέφερε και έθεσε το δεύτερο ερώτημα: "Επίσης, η λήψη περιοριστικών μέτρων, είναι ηθική αυτή τη στιγμή που η πανδημία φουντώνει και πάλι; Γιατί να κλείσουμε την κοινωνία ξανά, επειδή το 30% αυτών που πρέπει να εμβολιαστούν δεν εμβολιάζονται; Δεν ξέρω ένας 80άρης τι φοβάται και δεν εμβολιάζεται. Τις μακροχρόνιες παρενέργειες του εμβολίου φοβάται; Η Πορτογαλία έχει 100% εμβολιαστική κάλυψη σε αυτές τις ηλικίες και δεν έχει πρόβλημα με θανάτους".
"Ταβάνι" το 70% εμβολιαστικής κάλυψης
Ο καθηγητής θεωρεί πως ένας στους πέντε από όσους δεν έχουν εμβολιαστεί μέχρι σήμερα μπορεί να μεταπειστεί και ζητά να ενταθούν οι προσπάθειες σε αυτή την κατεύθυνση, με τη συνδρομή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, της Εκκλησίας και άλλων φορέων.
"Αυτοί που ανήκουν στον σκληρό πυρήνα των αντιεμβολιαστών δεν πείθονται ό,τι και να γίνει. Υπάρχουν κάποιοι που το σκέφτονται όμως. Υπάρχουν μελέτες που έγιναν επαναλαμβανόμενα στον ίδιο πληθυσμό και έδειξαν ότι μπορεί σε αυτό το κομμάτι που δεν εμβολιάζεται ένα 20% να μετακινηθεί και να εμβολιαστεί. Αυτούς πρέπει να βρούμε τρόπο να τους προσεγγίσουμε".
Ο ίδιος προσδιορίζει γύρω στο 70% το "ταβάνι" του εμβολιασμού στη χώρα, από το 60% σήμερα. "Αν θα πετύχουμε κάτι, εγώ το βλέπω γύρω στο 10% επιπλέον. Δηλαδή, η αισιόδοξη πρόβλεψη είναι να φτάσουμε στο 70% από το 60%. Αν τα καταφέρουμε, θα είναι ένα καλό ποσοστό, γιατί θα προστεθεί και ένα ποσοστό που ήταν νοσήσαντες, συν την ενδεχόμενη αύξηση της κάλυψης στα παιδιά", σημείωσε.
Μάσκα παντού στις "κόκκινες" περιοχές
Ο κ. Χατζηχριστοδούλου δεν κρύβει τον προβληματισμό του για τις επιλογές που υπάρχουν για τη λήψη μέτρων μη φαρμακευτικού χαρακτήρα για τον περιορισμό της πανδημίας, ενώ τάσσεται κατά της πιθανότητας νέου lockdown, ενδεχόμενο που όπως διευκρινίζει δεν έχει συζητηθεί ως τώρα στην Επιτροπή.
"Κάθε lockdown έχει καταστροφικές συνέπειες, οικονομικές, ψυχολογικές σε όλο τον κόσμο. Ήταν αναγκαστικό πριν που δεν είχαμε στα χέρια μας το εμβόλιο, αλλά τώρα πρέπει να το σκεφτούμε δύο και τρεις φορές. Αν κληθώ να πω την άποψή μου θα πω ότι πρέπει να το σκεφτούμε πάρα πολύ", είπε.
Παρατήρησε πως τα μέτρα που είχαν απομείνει στις "κόκκινες" περιοχές (απαγόρευση κυκλοφορίας τη νύχτα και μουσικής), δεν μπορούσαν να συνεχιστούν μετά το καλοκαίρι, ενώ δεν θα απέκλειε μια συζήτηση περί υποχρεωτικότητας της μάσκας και σε εξωτερικούς χώρους σε κάποιες περιοχές.
"Βλέπω ότι αρκετοί έχουν κρατήσει ως συνήθεια τη χρήση μάσκας και στους εξωτερικούς χώρους και καλά κάνουν. Είναι ένα μέτρο Δημόσιας Υγείας το οποίο αποδίδει και μια συνήθεια που πρέπει να κρατήσουμε", είπε, ενώ σε ερώτηση αν τίθεται θέμα υποχρεωτικότητας σε "κόκκινες" περιοχές, απάντησε: "Θα μπορούσε να γίνει. Αν πρέπει να προστατευτούν ειδικά κάποιες περιοχές, είναι ένα ενδεχόμενο μέτρο".
Σε κάθε περίπτωση ο ίδιος τάσσεται κατηγορηματικά εναντίον του κλεισίματος των σχολείων για οποιονδήποτε λόγο, θέση που έχει αναδειχτεί και μέσα από την καμπάνια του Φόρουμ Δημόσιας Υγείας.
"Μου έστειλε επιστολή μια εκπαιδευτικός, η οποία ζητούσε να προστατεύσουμε τις ευπαθείς ομάδες από την πιθανή μετάδοση μέσω των παιδιών. Και της απάντησα: αυτές οι ευπαθείς ομάδες έχουν εμβολιαστεί; Και αν όχι, γιατί δεν εμβολιάστηκαν; Γιατί οι πάνω των 80 να έχουν εμβολιαστική κάλυψη 73%; Είναι προσωπική τους επιλογή; Και γιατί να βάλω μπροστά τα παιδιά εγώ για να προστατεύσω τους πάνω από 80";
Γιατί έχουμε ιστορικό ρεκόρ πανδημίας παρά τον εμβολιασμό;
Σύμφωνα με τον καθηγητή, τρεις είναι οι λόγοι για τους οποίους το τελευταίο διάστημα καταγράφεται ιστορικό ρεκόρ από την έναρξη της πανδημίας, παρά τον εμβολιασμό του 60% των πολιτών της χώρας:
Η παραλλαγή Δέλτα, που είναι δυο φορές πιο μεταδοτική. "Εκεί που είχαμε έναν συντελεστή μεταδοτικότητας γύρω στο 2 με 3, τώρα έχουμε 6. Δηλαδή ένα άτομο μπορεί να κολλήσει 6 επίνοσους, κι αυτό είναι πάρα πολύ υψηλό".
Το μεγάλο ποσοστό των ανεμβολίαστων. "Ένα κομμάτι των εμβολιασμένων μπορεί κι αυτό να κολλήσει με ήπια συμπτώματα. Η μετάλλαξη Δέλτα προστατεύει χαμηλότερα από λοίμωξη, γύρω στο 50%, ενώ η προστασία υπερβαίνει το 90% από νοσηλείες και θανάτους".
Σήμερα, δεν έχουμε μέτρα, παρά μόνο τη χρήση μάσκας σε εσωτερικούς χώρους και ΜΜΜ.
"Αν είχαμε αυτόν τον αριθμό κρουσμάτων πριν από το εμβόλιο, το σύστημα Υγείας θα είχε καταρρεύσει. Δεν θα άντεχε αυτή τη στιγμή. Θεωρώ ότι λόγω του εμβολιασμού ακόμα το σύστημα αντέχει", τόνισε.
Βόρεια Ελλάδα και Θεσσαλία στο επίκεντρο
Το γεγονός ότι η πανδημία έχει αναζωπυρωθεί κυρίως στη Βόρεια Ελλάδα και στη Θεσσαλία αποδίδεται στο ότι έχουν χαμηλότερη εμβολιαστική κάλυψη, αλλά όχι αποκλειστικά σε αυτή την αιτία.
"Ευνοούν και πολλοί ακόμη παράγοντες, όπως η μεγαλύτερη κινητικότητα του πληθυσμού και ο μεγαλύτερος συγχρωτισμός. Βλέπουμε πόλεις που έχουν επίσης πολύ χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη, όπως το Καρπενήσι, και μάλιστα με ευάλωτο πληθυσμό με υψηλό μέσο όρο ηλικίας, που όμως δεν έχουν έξαρση, επειδή δεν έχουν την κινητικότητα που έχει ο κόσμος αλλού.
Στις περιοχές που καταγράφεται η έξαρση έχουμε αρκετούς φοιτητές, αρκετό νέο κόσμο που και κινείται και συγχρωτίζεται και από κει και πέρα μεταδίδεται σε μεγάλους, κυρίως ανεμβολίαστους, που μας δίνουν τις νοσηλείες".
Βασίλης Ιγνατιάδης (iatronet.gr)