Την ύψιστη τιμητική διάκριση επεφύλασσε η Πανελλήνια Ένωση Καππαδοκικών Σωματείων και ο Μικρασιατικός Σύλλογος Βουναίνων “Η καθ’ ημάς Ανατολή” στον “Καππαδόκη βουλευτή και συγγραφέα δρ Μάξιμο Χαρακόπουλο” ανακηρύσσοντάς τον “Άξιο των Καππαδοκών” στην έναρξη της 18ης Πανελλήνιας Σύναξης Καππαδοκών που πραγματοποιείται στη γενέτειρα του Θεσσαλού πολιτικού, στα Βούναινα Λάρισας. 

Η αναγνώριση αυτή του αποδίδεται διότι «με το συγγραφικό του έργο για τους “Ρωμιούς της Καππαδοκίας”, τις διαλέξεις, τις δημοσιεύσεις και την αρθρογραφία του, αλλά και την έντονη κοινοβουλευτική του δράση, όπως επίσης την αδιάλειπτη ενεργό συμμετοχή του στο ετήσιο προσκύνημα του Οικουμενικού Πατριάρχη στην αγιοτόκο γη της Καππαδοκίας που διοργανώνει η ΠΕΚΣ, είναι εξ αυτών που συμβάλλουν καθοριστικά στη διατήρηση της ιστορικής μνήμης των αλησμόνητων πατρίδων της Ανατολής και της ιδιαίτερης κληρονομιάς μας ως Ρωμιών». Ταυτόχρονα προσέφεραν στον κ. Χαρακόπουλο «ως ευλογία την εικόνα του τελευταίου Αγίου που ανέδειξε η Καππαδοκική γη, του Αγίου Παϊσίου εκ Φαράσων Καππαδοκίας του Αγιορείτου».

Κατά την επίδοση του πάπυρου ο πρόεδρος της ΠΕΚΣ κ. Φάνης Ισακίδης αφού εξήρε την προσωπικότητα του «Καππαδόκη βουλευτή» σημείωσε ότι «είναι σπάνιο να τιμάται κανείς από δικούς του ανθρώπους γιατί κανείς δεν αγιάζει στον τόπο του και μάλιστα εν ζωή».

Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος, ευχαρίστησε για την ιδιαίτερη τιμή λέγοντας ότι την εκλαμβάνει ως χρέος για να αναδείξει ακόμη περισσότερο την ιστορία των Ρωμιών της Καππαδοκίας. Αφιέρωσε δε «την ύψιστη αυτή τιμητική διάκριση στους πρόσφυγες πρώτης γενιάς των Βουναίνων που μου εμπιστεύθηκαν τις αναμνήσεις και τις θύμησές τους, που ήταν πολύτιμος θησαυρός για την εκπόνηση της διδακτορικής μου διατριβής για τους Ρωμιούς της Καππαδοκίας».

Νωρίτερα ο Θεσσαλός πολιτικός χαιρετίζοντας τους συμμετέχοντες είπε: 

«Σας καλωσορίζω στη γενέτειρά μου τα Βούναινα, το χωριό όπου έκανα τα πρώτα μου βήματα. Μεγάλωσα ακούγοντας αντί για παραμύθια ιστορίες από τη σφαγή της Σμύρνης και τις αλησμόνητες πατρίδες της Ανατολής. Ένοιωσα από μικρός τον καημό και το παράπονο των προσφύγων της πρώτης γενιάς, που χωρίς ποτέ να ερωτηθούν έγιναν πρόσφυγες, αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, το βιος τους, τους νεκρούς τους.  Και θεώρησα χρέος μου την ανάδειξη της ιστορίας αυτών των ανθρώπων. Και το έκανα με την διδακτορική μου διατριβή, την ιστορική έρευνα, το συγγραφικό μου έργο.

Η ΑΓΙΟΤΟΚΟΣ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑ

Κάθε άνθρωπος είναι υπερήφανος για την καταγωγή του. Η αίσθηση της κοινής ταυτότητας, του ανήκειν σε μια ομάδα, το γεγονός ότι έχει ρίζες του δίνει δύναμη. Και εμείς είμαστε υπερήφανοι για την καταγωγή μας. Για την Καππαδοκιά των Ρωμιών, την αγιοτόκο γη που ανέδειξε τους Μεγάλους Πατέρες της εκκλησίας. Από τον Μέγα Βασίλειο και το Γρηγόριο το Ναζιανζηνό, μέχρι τον Τροπαιοφόρο Άγιο Γεώργιο από τα Ποτάμια, πρόσφυγες από τα οποία εγκαταστάθηκαν στο Ομορφοχώρι Λάρισας. Και από τον πολιούχο της Λάρισας Άγιο Αχίλλειο και τον Αϊ Γιάννη το Ρώσο από το Προκόπι μέχρι το σύγχρονο Άγιο Γέροντα Παΐσιο, που ήρθε πρόσφυγας μόλις σαράντα ημερών από τα Φάρασα της Καππαδοκίας, δίπλα από το χωριό των παππούδων μου, τη Σουλούτσοβα.  

Οι Καππαδόες είναι ιδιαίτερα ευλαβείς χριστιανοί, που διακρίνονται για την εγκράτεια και την ευσέβειά τους. «Κύριε στερέωσον τον οίκον τούτο» διαβάζουμε σε υπέρθυρο σπιτιού στην Καρβάλη. «Κύριε βοήθει μοι» διαβάζουμε χαραγμένη την έκκληση σε πολλά υπόσκαφα. Η ζωή τους, η καθημερινότητά τους αρχίζει και τελειώνει με την επίκληση του Θεού. 

ΟΙ ΑΚΡΙΤΕΣ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ

Αλλά η Καππαδοκία είναι και το σύνορο του Ανατολικού Ρωμαϊκού Κράτους, αυτού που οι Φράγκοι επέβαλαν στην ιστοριογραφία το 16ο αιώνα ως Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Είναι οι Ακρίτες των συνόρων, οι φύλακες της Αυτοκρατορίας της Κωνσταντίνου Πόλης, με πρώτο τον ξακουστό Διγενή Ακρίτα, τα κατορθώματα του οποίου είναι χιλιοτραγουδισμένα, όχι μόνο στη Μικρασία, αλλά σε όλο τον ελληνικό κόσμο. Και σήμερα οι Καππαδοκές είναι θεματοφύλακες της Ορθοδοξίας και των παραδόσεων της Ρωμιοσύνης.

Οι Ακρίτες κράτησαν για αιώνες τα σύνορα της Αυτοκρατορίας μέχρι το 1071 και την προδοσία που υπέστη ο Ρωμανός Δ΄ ο Διογένης στη μάχη του Ματζικέρτ. Για περισσότερο από 8 αιώνες μέχρι την Έξοδο των τελευταίων Ελλήνων το 1924, οι Ρωμιοί της Καππαδοκίας έμειναν υπό οθωμανικό ζυγό. Στη διάρκεια της μακράς αυτή δουλείας κάποιοι έχασαν την ελληνική λαλιά και τουρκοφώνησαν σε 49 από τις 81 κοινότητες της Καππαδοκίας. Δεν έχασαν, όμως, ποτέ την εθνική τους συνείδηση. Και σε αυτό συνέβαλε καθοριστικά η ορθόδοξη εκκλησία και το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο που αναδείχθηκε σε κιβωτό εθνικής σωτηρίας με την καραμανλήδικη φιλολογία.

Οι Καππαδόκες που πρόκοψαν από το εμπόριο διακρίθηκαν ιδιαίτερα για τις αγαθοεργίες τους. Το 19ο αιώνα υπάρχει μια πνευματική έκρηξη στην Καππαδοκία με επίκεντρο το σχολικό συγκρότημα στο μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου στο Ζιτζίντερε της Καισάρειας. 

ΑΧ ΤΖΑΝΕΜ…

Όλα αυτά διεκόπησαν βίαια το 1924, όταν μετά την Μικρασιατική Καταστροφή, η Συνθήκη της Λοζάνης επέβαλε για πρώτη φορά στην ιστορία την υποχρεωτική Ανταλλαγή των πληθυσμών. Ανέστιοι οι πρόσφυγες, με ένα εικόνισμα στο χέρι πέρασαν στην Ελλάδα και μέσα από κακουχίες και δοκιμασίες κατάφεραν να ριζώσουν και να προκόψουν. Αν κάτι τους πλήγωνε ήταν η ύβρις που εκστόμισαν κάποιοι ντόπιοι που αμφισβητούσαν την ελληνικότητά τους. Ο αφορισμός “τουρκόσποροι” ήταν πισώπλατη μαχαιριά για τους πρόσφυγες.  Ξεριζώθηκαν για την πίστη τους και την ελληνικότητά τους ως Ρωμιοί Ορθόδοξοι Χριστιανοί και σίγουρα δεν άξιζαν τέτοιας υποδοχής.

Θυμάμαι τη μαρτυρία του μπάρμπα Παναΐταα Χατζηλιάδη στη διάρκεια της έρευνας για την διδακτορική μου διατριβή: “Αχ τζάνεμ τι τραβήξαμε ένας Θεός ξέρει! Στην πατρίδα μας έλεγαν γκιαούρηδες και όταν ήρθαμε εδώ μας φωνάζαν τουρκόσπορους”. 

Τις πληγές, όμως, τις γιάτρεψε ο χρόνος και οι κοινές δοκιμασίες ντόπιων και προσφύγων. Και σήμερα όλοι μαζί συναποτελούμε το αμάλγαμα, το μωσαϊκό της σύγχρονης Ελλάδας. Οι Καππαδόκες πρόσφυγες όχι μόνο ρίζωσαν αλλά και διακρίθηκαν ιδιαίτερα στην Οικονομία, τα Γράμματα και τον Πολιτισμό. Ανάμεσα στους επώνυμους Καππαδόκες ο Αριστοτέλης Ωνάσης και Πρόδρομος Μποδοσάκης, που μια μέρα στη διάρκεια της συμμαχικής κατοχής της Κωνσταντινούπολης συγχύστηκε όταν ο πορτιέρης του ξενοδοχείου Πέρα Παλλάς δεν του επέτρεψε την είσοδο θεωρώντας ότι δεν ήταν ευπρεπώς ενδεδυμένος και την επομένη το αγόρασε παραχωρώντας το ως κατάλυμα στους Έλληνες αξιωματικούς που βρίσκονταν στην Πόλη. Και βεβαίως, Καππαδόκης ήταν και ο νομπελίστας ποιητής μας Γιώργος Σεφέρης, αλλά και ο βραβευμένος με όσκαρ για την ταινία του “Αμέρικα-Αμέρικα” σκηνοθέτης Ηλίας Καζάν από την Κερμίρα της Καισάρειας. 

Η ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ

Ρωτούν πολλοί αν έχουν νόημα αυτά τα Γαβουστήματα. Απαντώ Ναι γιατί έχουμε χρέος να αντισταθούμε στη Γενοκτονία της Μνήμης. Εκτός από τη Γενοκτονία των Χριστιανών της Ανατολής, Ρωμιών, Αρμενίων και Ασσυρίων και τη γενοκτονία που συντελείται σήμερα στους εναπομείναντες χριστιανούς της Μεσοποταμίας υπάρχει και η Γενοκτονία της Μνήμης.

Γενοκτονία της Μνήμης είναι η καταστροφή των χριστιανικών μνημείων που θυμίζουν το ένδοξο βυζαντινό μας παρελθόν. Γενοκτονία της Μνήμης είναι η μετατροπή ορθόδοξων εκκλησιών σε τζαμιά. Μετά τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας στην Τραπεζούντα, της Αγίας Σοφίας στη Νίκαια της Βιθυνίας, όπου έγινε και Οικουμενική Σύνοδος και της Αγίας Σοφίας στην Αδριανούπολη, φέτος υπήρξε και η βεβήλωση του συμβόλου της Οικουμενικής Ορθοδοξίας, της Αγιασοφιάς στην Πόλη με την ανάγνωση του κορανίου από μουεζίνη.

Γενοκτονία της Μνήμης, όμως, είναι και η αδιαφορία για την ιστορία, είναι ο “Συνωστισμός της κυρίας Ρεπούση”, είναι η αφαίρεση του κεφαλαίου για τη Γενοκτονία των Ποντίων από την ιστορία του Λυκείου.

Γι αυτό οφείλουμε να ανταμώνουμε και να θυμόμαστε από πού κρατάμε, από τα ευλογημένα χώματα της μάνας Ανατολής σύμφωνα με τον Φώτη Κόντογλου.

Συγχαρητήρια σε όλους όσοι εργάστηκαν για την 18η Πανελλήνια Σύναξη Καππαδοκών.

Και πάλι καλώς ορίσατε!»