«Οι αθλητές του 13033 να ετοιμάζονται»… ήταν ο χιουμοριστικός τρόπος, με τον οποίο τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αντιμετώπιζαν την επερχόμενη καραντίνα, στις αρχές του Νοεμβρίου λίγο πριν την επίσημη ανακοίνωση του δεύτερου σε έναν χρόνο lockdown.
Η εικόνα εκατοντάδων καθημερινά πολιτών, που με φόρμες και αθλητικά έβγαιναν από την καραντίνα κάνοντας χρήση του κωδικού 6 «σωματική άσκηση σε εξωτερικό χώρο, ατομικά ή ανά δύο άτομα» για να περπατήσουν ή να τρέξουν, δημιούργησε την εντύπωση ότι ο εγκλεισμός έστρεψε περισσότερους στη φυσική δραστηριότητα ως τρόπο εκτόνωσης…
«Η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική, δυστυχώς. Η εικόνα ότι η φυσική δραστηριότητα αυξήθηκε είναι πλασματική» παρατηρεί ο καθηγητής αθλητικής ψυχολογίας του Τμήματος Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού και αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Γιάννης Θεοδωράκης, σύμφωνα με τον οποίο η φυσική δραστηριότητα όχι μόνο δεν αυξήθηκε εν μέσω καραντίνας, αντιθέτως αυξήθηκαν οι ώρες κατά τις οποίες κανείς κάθεται χωρίς να κάνει απολύτως τίποτα.
Η υποκινητικότητα δε ο αντίκτυπος δεν αφορά μόνο στη σωματική αλλά και στην ψυχολογική υγεία.
Τα αρνητικά αποτελέσματα της καραντίνας αποτυπώνονται σε παγκόσμια έρευνα που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, ενώ εντός των ημερών αντίστοιχη έρευνα ξεκινά με επικεφαλής τον κ. Θεοδωράκη σε επίπεδο Ελλάδας.
Τα ερωτηματολόγια σύμφωνα με τον ίδιο είναι έτοιμα και η έρευνα του ΤΕΦΑΑ θα εστιάσει κυρίως σε παιδιά γυμνασίου και λυκείου και θα επαναληφθεί μετά τη λειτουργία των σχολείων.
«Φιλοδοξούμε πολύ σύντομα να έχουμε εικόνα των πρώτων αποτελεσμάτων. Η έρευνα θα συνεχιστεί καθώς η καραντίνα και οι επιπτώσεις της στην υγεία είναι κάτι που μας απασχολεί», υπογράμμισε.
Στην υποκινητικότητα οφείλεται το 6% των θανάτων
Σύμφωνα με τον κ. Θεοδωράκη η έρευνα των τελευταίων χρόνων ανέδειξε πιο έντονο το πρόβλημα της υποκινητικότητας. Όσο λιγότερο κινούνται τα άτομα τόσο πιο πολλά είναι τα προβλήματα υγείας που δημιουργούνται.
«Εχει καταγραφεί πλέον ότι η υποκινητικότητα, μειώνει το προσδόκιμο της ζωής. Στην υποκινητικότητα οφείλεται το 6% των θανάτων παγκοσμίως (5,3 εκατ.). Tο οικονομικό κόστος ετησίως λόγω υποκινητικότητας στα συστήματα υγείας των χωρών εκτιμάται παγκοσμίως στα 53, 8 δισεκατομμύρια. Για την Ελλάδα αυτό το κόστος αυτό εκτιμάται στα 116, 45 εκατομμύρια ετησίως. Η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας, αυξάνει το ρίσκο πολλών ασθενειών», σημειώνει ο κ. Θεοδωράκης.
Ο ίδιος υπογραμμίζει ότι πέρα από την αξία της άσκησης στην πρόληψη ασθενειών, και την αύξηση του προσδόκιμου της ζωής από 2 έως 4 έτη, η σωματική άσκηση εντάσσεται σταδιακά στη διαδικασία θεραπείας ή αποκατάστασης όλο και περισσότερων κατηγοριών κλινικών πληθυσμών.
«Αναφέρονται επιπλέον 26 ασθένειες, ψυχιατρικές (κατάθλιψη, άγχος, στρες, σχιζοφρένεια), νευρολογικές (άνοια, αλτσχάιμερ, πάρκινσον, σκλήρυνση κατά πλάκας), μεταβολικές (παχυσαρκία, υπερλιπιδιμία, διαβήτης), καρδιοαναπνευστικές και καρκίνος. Επιπροσθέτως η άσκηση βοηθάει στη υιοθέτηση υγιεινών συμπεριφορών όπως είναι η σωστή διατροφή, η αποφυγή ή την διακοπή του καπνίσματος, αλλά και στην απεξάρτηση από αλκοόλ και ουσίες» τονίζει.
Η καραντίνα αύξησε την υποκινητικότητα
«Τα μέτρα του κατ’ οίκον περιορισμού για τον έλεγχο της πανδημίας είναι απολύτως αναγκαία. Όμως, αυτός ο υποχρεωτικός περιορισμός εντός του σπιτιού, έχει αυξήσει πολύ έντονα το πρόβλημα της υποκινητικότητας», παρατηρεί ο ίδιος και εξηγεί: «Η εντύπωση ότι πολύς κόσμος ανακάλυψε το περπάτημα και την ανάγκη της άσκησης λόγω πανδημίας δεν είναι αληθινή».
Τον Απρίλιο του 2020 ξεκίνησε μια έρευνα σε πολλές χώρες ταυτόχρονα, η οποία δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα. Από την έρευνα αυτή δημοσιεύτηκαν και καταγράφονται οι συνήθειες από 1.000 περίπου άτομα, από πολλές χώρες από Ασία, Αφρική, και Ευρώπη.
Τα αποτελέσματά της έρχονται να χτυπήσουν καμπανάκι κινδύνου για την ανθρώπινη υγεία. «Η φυσική δραστηριότητα έχει μειωθεί κατά 30% και ο χρόνος που κανείς κάθεται και δεν κάνει τίποτα, έχει αυξηθεί κατά 30%. Ετσι, έχει αυξηθεί, ο συνολικός χρόνος που κανείς κάθεται και δεν κάνει τίποτα, από τις 5 στις 8 ώρες την ημέρα», επικαλείται τα αποτελέσματα της έρευνας ο κ. Θεοδωράκης.
Πιο ανθυγιεινές συνήθειες
«Τα άτομα επίσης ακολουθούν πιο ανθυγιεινές συνήθειες στην κατανάλωση τροφών και σε ποσότητα και σε ποιότητα», συνεχίζει ο καθηγητής αθλητικής ψυχολογίας του ΤΕΦΑΑ.
Ο ίδιος σημειώνει ότι και σε ψυχολογικό επίπεδο προβλήματα δημιουργούνται στην ποιότητα του ύπνου, στην ψυχική υγεία και ευεξία, στην ψυχική διάθεση και αύξηση των επιπέδων της κατάθλιψης.
«Να θυμηθούμε ότι η συμμετοχή σε φυσικές δραστηριότητες και προγράμματα άσκησης και η συμμετοχή στα σπορ τονίζεται από όλους τους σχετικούς με το θέμα επιστήμονες και τους σχετικούς Οργανισμούς.
Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας έχει καταλήξει πλέον ότι τα παιδιά και οι έφηβοι πρέπει να συμμετέχουν σε μεσαίας και έντονης μορφής φυσικές δραστηριότητες, τουλάχιστο για 60 λεπτά κάθε φορά και όλες τις ημέρες τις εβδομάδας και οι ενήλικες από 150 έως 300 λεπτά την εβδομάδα», υπογραμμίζει ο κ. Θεοδωράκης.
«Λίγη φαντασία, κουράγιο και αισιοδοξία χρειάζονται»
Ο κ. Θεοδωράκης υπογραμμίζει την αναγκαιότητα της φυσικής δραστηριότητας για την καλή σωματική και ψυχική υγεία ιδίως εν μέσω πανδημίας. Και προτρέπει όλους να ασκηθούν με ό,τι μέσα έχουν στη διάθεσή τους.
«Στις μέρες της πανδημίας, ο προσφερόμενος χρόνος για άσκηση σε εξωτερικούς χώρους όπως είναι το περπάτημα πρέπει να αξιοποιείται από όλους αν είναι δυνατόν. Βεβαίως οι πόλεις μας δεν προσφέρουν αυτούς τους χώρους, τα πεζοδρόμια δεν προσφέρονται και τα πάρκα είναι λίγα. Μερικές φορές οι εικόνες που βλέπουμε από τους χώρους αυτούς είναι προβληματικές.
Εντός του σπιτιού, μπορεί κανείς να αξιοποιήσει προγράμματα άσκησης από μια αναζήτηση στο διαδίκτυο που υπάρχουν πολλά. Μπορεί να κάνει στατικές σωματικές ασκήσεις, και αν έχει στη διάθεσή του ασκήσεις με μικρά βαράκια και όργανα γυμναστικής. Λίγη φαντασία χρειάζεται, λίγο κουράγιο, λίγο περισσότερη αισιοδοξία και πάνω απ’ όλα εφαρμογή των μέτρων προστασίας», καταλήγει ο ίδιος.
Ελένη Χάνου (Ταχυδρόμος)