Περίπου 8 µήνες απαιτούνται για να ολοκληρωθεί µια αγοραπωλησία κατοικίας στην Ελλάδα, την ώρα που στην Ιταλία χρειάζονται 120 ηµέρες και στην Κύπρο µόλις 3-4 ηµέρες, γράφει η καθημερινή στο ρεπορτάζ του Νίκου Ρουσάνογλου. Η έκδοση ηλεκτρονικής ταυτότητας χωρίς να έχουν ψηφιοποιηθεί οι πολεοδοµίες αποτελεί τον µεγαλύτερο πονοκέφαλο για τους ιδιοκτήτες. Σχεδόν µία στις δύο κατοικίες της χώρας εµφανίζει κάποια απόκλιση της επιφανείας ανάµεσα στο πώς είναι αποτυπωµένο το κάθε ακίνητο στα διάφορα έγγραφα (π.χ. κτηµατολογική εγγραφή, αρχική σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας, ΤΑΠ κ.λπ.) και το ποια είναι η πραγµατική επιφάνεια. Αυτό σηµαίνει ότι απαιτούνται εβδοµάδες ή και µήνες για να διορθωθούν τα στοιχεία, διότι χρειάζεται να γίνει ανασύσταση οριζόντιων ιδιοκτησιών σε όλο το κτίριο και ασφαλώς η συναίνεση όλων των ιδιοκτητών. Ενα ακόµη σηµαντικό εµπόδιο αφορά την προσκόµιση αντιγράφου της οικοδοµικής άδειας του κτιρίου.

Σύµφωνα µε στοιχεία που παρουσίασε σε πρόσφατη διαδικτυακή εκδήλωση ο Γιώργος Πετράς, διευθύνων σύµβουλος του δικτύου µεσιτικών γραφείων Engel & Völkers Ελλάδος, «στην Ελλάδα χρειάζονται περίπου 250 ηµέρες ή περίπου 8 µήνες για να ολοκληρωθεί µια αγοραπωλησία κατοικίας, την ώρα που στην Ιταλία απαιτούνται 120 ηµέρες.

Αντιστοίχως στην Ισπανία, στη Γαλλία, αλλά και τη Γερµανία δεν απαιτούνται πάνω από 2-3 µήνες. Στη δε Κύπρο, λόγω του σύγχρονου κτηµατολογίου που διευκολύνει τις διαδικασίες, µια πράξη µπορεί να χρειαστεί ακόµη και µόλις 3-4 ηµέρες προκειµένου να ολοκληρωθεί».

Τα παραπάνω καταδεικνύουν το µέγεθος του προβλήµατος που έχει δηµιουργηθεί από το 2022 και µετά, όταν δηλαδή επιβλήθηκε η ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου, χωρίς να έχει προηγηθεί η απαιτούµενη προετοιµασία σε επίπεδο διοίκησης και ασφαλώς σε ό,τι αφορά την ανάγκη ψηφιοποίησης των αρχείων, τόσο των πολεοδοµιών όσο και των υποθηκοφυλακείων - κτηµατολογικών γραφείων. Το αποτέλεσµα είναι ότι παρατηρούνται πολύ µεγάλα προβλήµατα στις περισσότερες πράξεις, ακόµη και µετά τις καίριες παρεµβάσεις και ρυθµίσεις του υπουργείου Ψηφιακής ∆ιακυβέρνησης, ιδίως στο σκέλος της επιτάχυνσης των µεταγραφών των συµβολαίων, που στο παρελθόν ήταν επίσης αιτία πολύµηνων καθυστερήσεων.

Συχνά µάλιστα τα προβλήµατα είναι τόσο σύνθετα ή χρονοβόρα στην επίλυσή τους, προκειµένου να καταστεί εφικτή µια µεταβίβαση, ώστε οι ιδιοκτήτες απογοητεύονται και συχνά σταµατούν κάθε προσπάθεια πώλησης του ακινήτου τους. Πρόκειται δηλαδή για έναν ακόµη παράγοντα που έχει µειώσει κατακόρυφα την προσφορά κατοικιών στην αγορά. Το ίδιο ισχύει φυσικά και για τα δεκάδες χιλιάδες οικιστικά ακίνητα, που έχουν συγκεντρώσει οι τράπεζες και οι εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων και που επίσης µένουν «στο ράφι» για 1-2 χρόνια, έως ότου καταστεί εφικτή η νοµική και πολεοδοµική τους τακτοποίηση, για να λάβουν στη συνέχεια τον «δρόµο» για την πώληση. Σύµφωνα µε τον Λευτέρη Ποταµιάνο, πρόεδρο του συλλόγου Μεσιτών Αθηνών - Αττικής, πολλές αγοραπωλησίες έχουν ακυρωθεί, ειδικά όταν οι αγοραστές είναι ξένοι, διότι δεν πιστεύουν ότι χρειάζεται τόσος χρόνος για να ολοκληρωθεί µια µεταβίβαση και θεωρούν ότι πέφτουν θύµατα εξαπάτησης.

Το πρόβληµα έχει δηµιουργηθεί επειδή η ηλεκτρονική ταυτότητα εφαρµόστηκε χωρίς προηγουµένως να έχει µπει µια τάξη στο «χάος» των πολεοδοµιών, αλλά κι επειδή, ανέκαθεν, η ανέγερση κατοικιών στη χώρα είχε δόσεις –συχνά πολύ ισχυρές– «ελαστικότητας» σε σχέση µε την αρχική οικοδοµική άδεια. Πηγές της αγοράς επισηµαίνουν ότι ανέκαθεν ήταν λιγοστοί οι κατασκευαστές ή και ιδιώτες που τηρούσαν κατά γράµµα τα σχέδια της οικοδοµικής άδειας, ή έστω προχωρούσαν σε επικαιροποίησή της όταν ολοκληρωνόταν η κατασκευή, ώστε να συµφωνούν τα στοιχεία αυτής µε την πραγµατικότητα.

Φτάνοντας στο σήµερα και στην ανάγκη να συµφωνούν όλα τα στοιχεία µεταξύ τους, το αποτέλεσµα είναι ότι στις περισσότερες περιπτώσεις κατοικιών εµφανίζονται αποκλίσεις στα τετραγωνικά ή στις κατόψεις. Πηγές της αγοράς υπολογίζουν ότι σχεδόν µία στις δύο κατοικίες της χώρας εµφανίζει κάποια απόκλιση της επιφανείας ανάµεσα στο πώς είναι αποτυπωµένο το κάθε ακίνητο στα διάφορα έγγραφα (π.χ. κτηµατολογική εγγραφή, αρχική σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας, ΤΑΠ, οικοδοµική άδεια, Ε9 κ.λπ.) και το ποια είναι η πραγµατική επιφάνεια. Αυτό σηµαίνει ότι ακόµη και χωρίς µεγάλες αυθαιρεσίες απαιτούνταν εβδοµάδες ή και µήνες για να διορθωθούν τα στοιχεία, διότι χρειαζόταν να γίνει ανασύσταση οριζόντιων ιδιοκτησιών σε όλο το κτίριο και ασφαλώς η συναίνεση όλων των ιδιοκτητών. Πρακτικά δεν γινόταν ή κι αν γινόταν, το κόστος και ο χρόνος για τον ενδιαφερόµενο πωλητή κατέληγαν να είναι µη διαχειρίσιµα.

Αυτήν ακριβώς την προβληµατική κατάσταση επιχειρεί να λύσει πρόσφατη διάταξη που ψηφίστηκε στο νοµοσχέδιο για το κτηµατολόγιο, η οποία παρέχει πλέον τη δυνατότητα στον πωλητή να προβεί σε µονοµερή τροποποίηση της σύστασης οριζόντιας ιδιοκτησίας σε πολυκατοικίες, ώστε να «ξεκλειδώσουν» δεκάδες χιλιάδες πράξεις αγοραπωλησίας ή γονικές παροχές, που σήµερα είναι «κολληµένες».

kosmoslarissa.gr (από το ρεπορτάζ του Νίκου Ρουσάνογλου, Καθημερινή)