«Ο θεσμός της Τοπικής Αυτοδιοίκησης γνωρίζουμε όλοι ότι είναι ο θεσμός που βρίσκεται πιο κοντά στον πολίτη. Εμείς οι άνθρωποι της Αυτοδιοίκησης γνωρίζουμε κάθε πρόβλημα που απασχολεί την κάθε γειτονιά, αφουγκραζόμαστε τα προβλήματα του κόσμου. Το κράτος μέσα στην πανδημία και μέσα στην κρίση αλλάζει προς το καλύτερο, μέσα από την προώθηση του ψηφιακού του εκσυγχρονισμού. Πρέπει αντίστοιχα να αναληφθούν περαιτέρω πρωτοβουλίες και για το θεσμικό εκσυγχρονισμό των δήμων. Στόχος μας πρέπει να είναι η λειτουργία ενός ισχυρού επιτελικού κράτους, που θα προβλέπει ένα ενισχυμένο ρόλο για την Τοπική Αυτοδιοίκηση».

Αυτά ανέφερε, στην τοποθέτηση της στο ετήσιο τακτικό Συνέδριο της ΠΕΔ Θεσσαλίας στο Καστράκι του Δήμου Μετεώρων, η Γενική Γραμματέας ΠΕΔ Θεσσαλίας & Εποπτικού ΚΕΔΕ, κ. Ρένα Καραλαριώτου.

Η Λαρισαία πολιτικός, ενόψει του ετήσιου συνεδρίου της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος που θα λάβει χώρα στο Βόλο στις 21-23 Νοεμβρίου, εστίασε «στη θεσμική αναβάθμιση του ρόλου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, η οποία περιλαμβάνει προφανώς το σύστημα διακυβέρνησης, αρμοδιότητες, το προσωπικό, την οικονομική διαχείριση, την εποπτεία και πολλά άλλα, η καταστατική θέση των αιρετών, η στελέχωση των δήμων με επιστημονικό προσωπικό και φυσικά η αντιμετώπιση του αυξημένου ενεργειακού κόστους που έχουν επωμισθεί οι Δήμοι, λόγο και της εισαγόμενης ενεργειακής κρίσης που βιώνουμε».

Επιτρέψτε μου να αναλύσω τις σκέψεις και να καταθέσω επιγραμματικά τις προτάσεις, με στόχο την λειτουργία ενός ισχυρού επιτελικού κράτους, που θα προβλέπει ένα ενισχυμένο ρόλο για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Σίγουρα βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη χρονική συγκυρία για την πατρίδα μας, καθώς δοκιμάζονται οι αντοχές όλων μας από τις επιπτώσεις της εισαγόμενης ενεργειακής κρίσης. Δοκιμάζεται η λειτουργία των Δήμων μας, η καθημερινότητα των πολιτών. Για να αντιμετωπίσουμε ως χώρα αυτή τη συγκυρία, απαιτείται η συνδρομή της κεντρικής διοίκησης και η ενδυνάμωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Είναι αναγκαίο να αναβαθμιστεί ο διοικητικός, πολιτικός και αναπτυξιακός ρόλος των Δήμων, προκειμένου να συμβάλλουν στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, να προσφέρουν καλύτερες υπηρεσίες προς τους πολίτες. Δυστυχώς στην Ελλάδα η Αυτοδιοίκηση εισπράττει 3 φορές λιγότερα χρήματα απ΄ότι δίνεται στην Ευρώπη. Στην Ελλάδα η Τοπική Αυτοδιοίκηση απορροφά το 3% του ΑΕΠ της, όταν ο μέσος όρος στην Ευρώπη είναι 10%.

Συνεπώς, πρώτον πρέπει να υπάρξει θεσμική αναβάθμιση του ρόλου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Απαιτείται ένα νέο συνεκτικό, μεταρρυθμιστικό πλαίσιο, που θα αλλάξει τους όρους του παιχνιδιού, τις αρμοδιότητες και τους πόρους της Αυτοδιοίκησης, αλλά και τις σχέσεις με τα άλλα επίπεδα της δημόσιας διοίκησης.

Το δεύτερο σημαντικό είναι η καταστατική θέση των αιρετών. Κρίσιμη θεσμική προϋπόθεση για κάθε σημαντική μεταρρύθμιση είναι η θωράκιση της καταστατικής θέσης των αιρετών. Ένα θέμα το οποίο έχει συζητηθεί πολλές φορές. Αυτό που πρέπει να γίνει είναι να ισχύουν για όλους τους αιρετούς της κεντρικής διοίκησης και τους αιρετούς της Αυτοδιοίκησης, οι ίδιοι κανόνες σχετικά με την καταστατική θέση, τα ασφαλιστικά, τα οικονομικά, τα ποινικά κι άλλα ζητήματα. Θα πρέπει οι αιρετοί της αυτοδιοίκησης να έχουν τη δυνατότητα να αφοσιωθούν στο έργο τους, που είναι η τοπική ανάπτυξη και η παροχή καλύτερων υπηρεσιών προς τους πολίτες.

Τρίτον, για να λειτουργήσουν οι Δήμοι χρειάζονται προσωπικό. Είναι σημαντικό θέμα η περαιτέρω ενίσχυση των Δήμων με επιστημονικό προσωπικό.

Όσον αφορά το ενεργειακό κόστος, είναι γεγονός -όπως όλα τα νοικοκυριά και επιχειρήσεις- έτσι και οι Δήμοι, βρίσκονται αντιμέτωποι με ένα αυξημένο ενεργειακό κόστος για τους ίδιους, τις ΔΕΥΑ, αλλά και με τη λειτουργία των σχολείων. Είναι σημαντικό και θετικό το γεγονός ότι η κυβέρνηση έχει ενισχύσει προς αυτή την κατεύθυνση με χρήματα τους δήμους, ενώ θα υπάρξει και νέα χρηματοδότηση, ώστε να καλύψουν ένα μέρος του ενεργειακού κόστους που έχουν επωμιστεί, όπως κι ότι θα καλυφθεί εξ ολοκλήρου το επιπλέον ενεργειακό κόστος για τη λειτουργία των σχολείων. Αναμφίβολα οι Δήμοι πρέπει να συμμετέχουν στην μεγάλη εθνική προσπάθεια εξοικονόμησης ενέργειας. Θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η παραγωγή ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας έχει ισχυρή τοπική διάσταση. Θα πρέπει να δοθεί ο ενεργειακός χώρος και η πρόσβαση στη χρηματοδότηση στους Δήμους, έτσι ώστε να μπορέσουν να παράγουν ενέργεια από ΑΠΕ, συμβάλλοντας έτσι και στην εξοικονόμηση πόρων, αλλά στηρίζοντας και τις τοπικές κοινωνίες. Γιατί η χρήση ΑΠΕ είναι ένα σημαντικό εργαλείο για την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας των νοικοκυριών».