Αν βρεθεί κάποιος στον πολιτιστικό χώρο του Μύλου του Παππά στη Λάρισα, εκεί όπου στεγάζεται και λειτουργεί το θεσσαλικό θέατρο και άλλες πολιτιστικές δομές του δήμου Λαρισαίων, θα δει κάτι ασυνήθιστο. Θα εντοπίσει δηλαδή μια πινακίδα που γράφει «Μουσείο κούκλας».
Αμέσως λοιπόν γεννιέται μια απορία. Τι σημαίνει αυτό; Έχουμε συνηθίσει άλλωστε όταν μιλάμε για μουσείο, να έρχεται στο μυαλό μας ένας χώρος με αρχαιολογικά ευρήματα, αγάλματα, ιστορικά μνημεία, αλλά και εκθέματα τέχνης.
Κι όμως σε αυτό τον χώρο ο επισκέπτης μόλις μπει θα δει μπροστά στα μάτια του εκατοντάδες κούκλες έτοιμες να «διηγηθούν» τη δική τους ιστορία. Πρόκειται για έναν χώρο όπου στεγάζονται όλες οι κούκλες του διάσημου κουκλοθέατρου «Τιριτόμπα» ο οποίος αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του τοπικού πολιτισμού της θεσσαλικής πόλης.
Ο κουκλοθίασος «Τιριτόμπα» ξεκίνησε το 1984. Τότε που δύο άνθρωποι ο Κώστας Χατζηανδρέου και η Σοφία Φουτζοπούλου εμπνεύστηκαν την ιδέα για τη δημιουργία ενός κουκλοθίασου στην πόλη της Λάρισας.
Αυτή η ιδέα τότε ήταν αρκετή ώστε να «γεννηθεί» ένας κουκλοθίασος, ο οποίος ακολουθεί μέχρι σήμερα μια πορεία πολλών χρόνων, με βραβεύσεις και διακρίσεις σε Ελλάδα και εξωτερικό.
Να σημειωθεί ότι ο δήμος της Λάρισας εκείνα τα χρόνια έδειξε έντονο ενδιαφέρον για το εγχείρημα του «Τιριτόμπα» και έτσι το 1989 αποφάσισε να αναλάβει τη λειτουργία του με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί το πρώτο δημοτικό κουκλοθέατρο της πόλης το οποίο λειτουργεί μέχρι σήμερα.
Το ΑΠΕ-ΜΠΕ επισκέφτηκε το «Μουσείο Κούκλας» και τον χώρο του κουκλοθίασου «Τιριτόμπα» στον Μύλο του Παππά, συνομίλησε με την καλλιτεχνική υπεύθυνη του δημοτικού Κουκλοθίασου Φωτεινή Καλούδη και ξεναγήθηκε στον παραμυθένιο κόσμο του κουκλοθεάτρου.
Τουλάχιστον 300 χειροποίητες κούκλες βρίσκονται αυτή τη στιγμή στο δημοτικό μουσείο κούκλας του «Τιριτόμπα». Οι παλιότερες ήταν κατασκευασμένες από φελιζόλ, ενώ τα τελευταία χρόνια γίνεται πειραματισμός με άλλα υλικά όπως είναι ο ξυλοπολτός, ο χαρτοπολτός αλλά υπάρχουν και οι μαριονέτες.
Όπως εξήγησε η κ. Καλούδη η σχέση του κουκλοπαίχτη με την κούκλα είναι κάτι ξεχωριστό. Άλλωστε όπως δήλωσε η ίδια για να μπορέσει ο κουκλοπαίχτης να δημιουργήσει μια παράσταση πρέπει να θεωρήσει πως η κάθε κούκλα σηματοδοτεί «τη γέννηση ενός νέου πλάσματος και να το λογαριάσει ως τέτοιο ».
Επίσης η κ. Καλούδη σημείωσε πως η κάθε κούκλα είναι μοναδική, δεν αντιγράφεται, δεν χρησιμοποιείται σε άλλους ρόλους, ενώ τόνισε πως «αυτό το γεγονός αποτελεί ιστορικό κομμάτι μιας πορείας 30 χρόνων για το κουκλοθέατρο Τιριτόμπα».
«Θα σας πω μια ιστορία» λέει η κ. Καλούδη στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και διηγείται ένα γεγονός για να δείξει την αναλλοίωτη θέση του κουκλοθέατρου Τιριτόμπα στον χρόνο.
«Πριν δύο χρόνια όταν κατασκευάσαμε τις αφίσες ενός φεστιβάλ χρησιμοποίησα μια παλιά φωτογραφία με ένα κοριτσάκι μαζί με μια κούκλα από τον Πινόκιο. Το κοριτσάκι δεν το γνωρίζαμε. Και το αναζητούσαμε. Οι αφίσες κυκλοφόρησαν στην πόλη. Το κοριτσάκι αυτό μετά από τόσα χρόνια είχε μεγαλώσει. Κάποια στιγμή η μητέρα του κοριτσιού είδε την αφίσα στη Λάρισα και ήρθε και με βρήκε γεμάτη συγκίνηση διότι θυμήθηκε το παρελθόν. Το κορίτσι της φωτογραφίας, ήρθε και αυτό και με βρήκε. Είχε πάθει σοκ διότι δεν πίστευε ότι πέρασαν τόσα χρόνια».
Η κ. Καλούδη επισήμανε πάντως πως η κάθε κούκλα έχει τον δικό της χαρακτήρα. «Ο επαγγελματίας καθώς παίζει με την κούκλα στις πρόβες σιγά - σιγά βλέπει πώς διαμορφώνεται ο χαρακτήρα της και έτσι γεννιέται η κούκλα» τόνισε.
Αξίζει να σημειωθεί πως το κουκλοθέατρο Τιριτόμπα παράγει τα τελευταία χρόνια δυο με τρεις παραστάσεις σε κάθε σεζόν. Διοργανώνει καθημερινές παραστάσεις για παιδιά, για τα σχολεία, αλλά και για άλλες δομές του δήμου. Επίσης λειτουργεί εργαστήριο κούκλας, ενώ ο θίασος διοργανώνει και συμμετέχει σε φεστιβάλ σε άλλες πόλεις.
Hλίας Σκυλλάκος (ΑΠΕ-ΜΠΕ)